podlist.gr

Δωσίλογοι: Ποιοι και γιατί συνεργάστηκαν με τους κατακτητές;

Πώς επιχειρήθηκε η αναθεώρηση της εικόνας των δωσιλόγων τις δεκαετίες που ακολούθησαν μετά την Κατοχή και τα Δεκεμβριανά, και ποια ήταν η επίδραση αυτής της αναθεώρησης στη δημόσια ιστορική μνήμη; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Μενέλαο Χαραλαμπίδη για ένα θέμα ταμπού.

Πώς ορίζεται ο δωσίλογος στην κατοχική Αθήνα; Ποιες κοινωνικές τάξεις, πολιτικά κόμματα, φύλα και ηλικιακές ομάδες συμμετείχαν σε δωσιλογικές δραστηριότητες; Ποιοι παράγοντες συνέβαλαν στην ανάδειξη των δωσιλογικών ομάδων κατά τη διάρκεια της Κατοχής και ποιος ήταν μετέπειτα ο ρόλος τους στα Δεκεμβριανά;

Με ποιους τρόπους η βρετανική στρατιωτική διοίκηση αξιοποίησε τους δωσίλογους κατά τις συγκρούσεις του Δεκεμβρίου 1944; Ποιοι ήταν οι στόχοι και οι συνέπειες αυτής της συνεργασίας; Πώς εξελίχθηκε η σχέση των Ταγμάτων Ασφαλείας και άλλων δωσιλογικών σχηματισμών με τις βρετανικές και κυβερνητικές δυνάμεις μετά την απελευθέρωση της Αθήνας;

Με ποια μέσα οι δωσιλογικές ομάδες επιδίωξαν να δικαιολογήσουν τη συνεργασία τους με τις δυνάμεις Κατοχής; Σε ποιο βαθμό τα γεγονότα των Δεκεμβριανών επηρέασαν τη δικαστική μεταχείριση των δωσιλόγων μετά το τέλος του Εμφυλίου Πολέμου; Υπήρξε απονομή δικαιοσύνης ή επικράτησε η ατιμωρησία;

Ο Μενέλαος Χαραλαμπίδης γεννήθηκε το 1970 στην Αθήνα. Σπούδασε οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Πειραιά και Ιστορία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Η διδακτορική του διατριβή δημοσιεύθηκε το 2012 με τίτλο Η εμπειρία της Κατοχής και της Αντίστασης στην Αθήνα, ενώ το δεύτερο βιβλίο του, με τίτλο Δεκεμβριανά 1944. Η μάχη της Αθήνας, κυκλοφόρησε το 2014 – και τα δύο από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια. Έχει συνεπιμεληθεί τρεις συλλογικούς τόμους σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, ενώ πολλά άρθρα του έχουν δημοσιευθεί σε ιστορικά περιοδικά και εφημερίδες. Ιδρυτικό μέλος του Φόρουμ Κοινωνικής Ιστορίας, έχει συνδιοργανώσει τέσσερα συνέδρια. Από το 2013 ασχολείται συστηματικά με τη Δημόσια Ιστορία. Πραγματοποιεί ιστορικούς περιπάτους στο κέντρο της Αθήνας για την περίοδο της Κατοχής και των Δεκεμβριανών, με τη συμμετοχή εκατοντάδων πολιτών, καθώς και (από τον Δεκέμβριο του 2019) ιστορικούς περιπάτους με μικρά γκρουπ κάθε εβδομάδα στο πλαίσιο του Athens History Walks. Είναι ένας από τους σχεδιαστές του μεταπτυχιακού προγράμματος «Δημόσια Ιστορία» στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, καθώς και ο εμπνευστής και επιστημονικός υπεύθυνος των δράσεων με τίτλο «12 Οκτωβρίου 1944. Η Αθήνα Ελεύθερη», οι οποίες, υλοποιημένες από το 2015 ως το 2019, καθιέρωσαν τον μαζικό εορτασμό της απελευθέρωσης της Αθήνας από τους Γερμανούς και αποτέλεσαν μία από τις μεγαλύτερες εκδηλώσεις δημόσιας ιστορίας στην Ελλάδα.

Περισσότερα επεισόδια

Υπήρχαν και «άσχημα» αγαλματίδια στην αρχαία Αθήνα

Πώς ορίζεται το γκροτέσκο στο πλαίσιο της αρχαιοελληνικής τέχνης και ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του; Υπάρχουν συγκεκριμένες τεχνικές ή υλικά που προωθούν την συγκεκριμένη αισθητική; Ποια είναι η σχέση μεταξύ του γκροτέσκου και του άσχημου στα ειδώλια; Πώς αντιλαμβάνονταν οι αρχαίοι Έλληνες την έννοια του "άσχημου" και πώς αυτό αντικατοπτρίζεται στην παραγωγή των ειδωλίων;Πώς επηρεάζει...

Ποιοι ήταν οι μαυραγορίτες της Κατοχής;

Kατά τη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής (1941–1944), η καθημερινότητα στην Αθήνα ήταν ένας αγώνας για επιβίωση. Ο λιμός του χειμώνα 1941-42 κόστισε τη ζωή σε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους, κυρίως λόγω της επίταξης τροφίμων από τις δυνάμεις Κατοχής, της καταστροφής των υποδομών και της διακοπής των εμπορικών ροών. Οι κάτοικοι προσπαθούσαν να επιβιώσουν μέσω ανταλλαγών προϊόντων, εξορμήσεων στην...

Τι έτρεχε με τους λαγούς στην αρχαία Αθήνα;

Ο λαγός υπήρξε ένα σημαντικό και πολυδιάστατο σύμβολο στην αρχαία Αθήνα, τόσο στην καθημερινή ζωή όσο και στην τέχνη και τις αντιλήψεις περί θανάτου. Στο απόσπασμα από το «Κυνηγετικόν» του Ξενοφώντα, περιγράφεται αναλυτικά το κυνήγι λαγών, η χρήση σκύλων και παγίδων και ο παιδαγωγικός ρόλος της δραστηριότητας αυτής, καθώς εκπαίδευε τους νέους στην αντοχή, την ταχύτητα και το ήθος του...