6/3/2022 - Άμαχοι, όχι αμέτοχοι. Ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος και οι κοινωνίες της υπαίθρου
Συζητούν η Τασούλα Βερβενιώτη και ο Μάνος Αυγερίδης
Ο Μάνος Αυγερίδης συνομιλεί με την ιστορικό Τασούλα Βερβενιώτη με αφορμή την έκδοση του βιβλίου της "Οι άμαχοι του ελληνικού εμφυλίου. Η δυναμική της μνήμης" (Κουκκίδα, 2021). Συνδυάζοντας προφορικές μαρτυρίες και αρχειακές πηγές και έχοντας ως σημείο αναφοράς ένα ορεινό χωριό των Αγράφων, το Καταφύγι, το βιβλίο διερευνά τον σημαντικό ρόλο των αμάχων, και κυρίως των αγροτών, σε έναν ολοκληρωτικό πόλεμο όπως ήταν ο Εμφύλιος. Εκκινώντας από τις διαδρομές, τα ερωτήματα και τις ερευνητικές επιλογές της ιστορικού, η συζήτηση εστιάζεται στις συνθήκες ζωής στην ελληνική ύπαιθρο την εποχή εκείνη, τον ρόλο της βίας, καθώς και τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους βίωσαν διαφορετικές ομάδες πληθυσμού τους μεγάλους σταθμούς της δεκαετίας του 1940. Η μελέτη των αμάχων συμβάλλει σημαντικά στην κατανόηση της καθοριστικής αυτής περιόδου της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Από τη μία μεριά, αναδεικνύει τη σημασία της γεωγραφίας, της τοπικότητας και των πληθυσμιακών μετακινήσεων. Από την άλλη φέρνει στο προσκήνιο τους «αποκάτω», ανάμεσά τους και τα παιδιά, δίνοντάς τους φωνή και αντιμετωπίζοντάς τους ως ενεργά υποκείμενα. Τέλος, μας επιτρέπει να κατανοήσουμε τις βαθιές συνέπειες του Εμφυλίου, τόσο στην οργάνωση της κοινωνίας αλλά και της οικονομίας μετά τον πόλεμο.