Η Ιστορική Κληρονομιά της Ελληνικής Επανάστασης στα Χρόνια της ΕΟΚΑ
Η Ελληνική Επανάσταση αποτελεί ορόσημο στην ιστορική πορεία του Νεότερου Ελληνισμού. Οι αγώνες των επαναστατημένων Ελλήνων, για τερματισμό της ξένης κυριαρχίας και δημιουργία αυτόνομης πολιτείας, οδήγησαν το 1830 στην επίσημη ανακήρυξη του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους. Η Ελληνική Επανάσταση επηρέασε άμεσα και την ίδια την Κύπρο, με τον αντίκτυπο των γεγονότων να εκτείνεται τόσο μακριά στον ιστορικό χρόνο, ώστε η επίδρασή τους να είναι ιδιαίτερα εμφανής ακόμη και στην περίοδο του Αγώνα της ΕΟΚΑ (κατά την τετραετία 1955-1959) όταν το κυπριακό ενωτικό κίνημα κορυφώθηκε, καταβάλλοντας τη δική του επαναστατική προσπάθεια για κατάκτηση της ελευθερίας και επίτευξη της Ένωσης.
Σκοπός της διάλεξης είναι η ανάδειξη της πρόσληψης, της επιβίωσης και γενικά της επιρροής που άσκησε η Ελληνική Επανάσταση στον επαναστατημένο κυπριακό ελληνισμό στο β’ μισό της δεκαετίας του 1950. Όπως θα επισημανθεί σχετικά, η ΕΟΚΑ εντόπισε στον Αγώνα του 1821 αναφορές για να εμβολιάσει το επιχειρησιακό της πρότυπο και τις πρακτικές μύησης μελών. Επίσης, για να αναδείξει την εθνική ταυτότητα των Ελλήνων Κυπρίων, να κερδίσει τη συμπάθειά τους, να τονώσει το εθνικό τους φρόνημα και μέσω της παρουσίασης προτύπων αγωνιστικότητας και αυτοθυσίας να εμφυσήσει ή να ενισχύσει το αίσθημα ανυπακοής προς τις αποφάσεις του βρετανικού αποικιακού καθεστώτος. Ταυτόχρονα, η Ελληνική Επανάσταση αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ και – γενικότερα – τον αγωνιζόμενο κυπριακό ελληνισμό. Το γεγονός αυτό αντικατοπτρίστηκε ποικιλόμορφα τόσο στη λαϊκή καλλιτεχνική παραγωγή όσο και στην επιστολογραφία ηρώων που έπεσαν μαχόμενοι στις τάξεις της οργάνωσης.
Η διάλεξη βασίζεται σε τεκμήρια από τη συλλογή του Μουσείου Αγώνος, σε δημοσιευμένο υλικό από την πνευματική παραγωγή μελών ή υποστηρικτών της ΕΟΚΑ, σε έντυπο υλικό με το οποίο η επαναστατική οργάνωση προωθούσε το δημόσιο λόγο της (προκηρύξεις και περιοδικές εκδόσεις), σε δημοσιευμένες επιστολές ηρώων του κυπριακού επαναστατικού κινήματος, στον ελληνικό τύπο της εποχής και σε αρχειακό υλικό από το Κρατικό Αρχείο Κύπρου.
Σύντομο βιογραφικό του ομιλητή:
Ο Ανδρέας Κάρυος σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στην Ευρωπαϊκή Ιστορία του 20ού αιώνα στο Queen Mary, University of London. ΕίναιΔιδάκτωρ Ιστορίας του School of Advanced Study, University of London.
Επιστημονικές μελέτες του για την Κυπριακή Ιστορία του 20ού αιώνα έχουν δημοσιευθεί στην Κύπρο και το εξωτερικό. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στις πολιτικές και στρατιωτικές πτυχές της Ελληνικής και της ιδιαίτερης Κυπριακής Ιστορίας του 19ου και του 20ού αιώνα, με έμφαση στην περίοδο του Αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-1959.
Έχει διδάξει διάφορα προπτυχιακά και μεταπτυχιακά αντικείμενα σε κρατικά και ιδιωτικά πανεπιστήμια, μεταξύ αυτών και Σύγχρονη Ευρωπαϊκή Ιστορία, Σύγχρονη Ελληνική Ιστορία, Σύγχρονη Κυπριακή Ιστορία, Σύγχρονη Τουρκική Ιστορία, Ιστορία της Στρατηγικής και Στρατιωτικής Σκέψης και Ιστορία των Ελληνοτουρκικών Σχέσεων.
Είναι επιστημονικός συνεργάτης του Μουσείου Αγώνος και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Κυπριακής Εταιρίας Ιστορικών Σπουδών. Ως μέλος της Κυπριακής Επιτροπής Στρατιωτικής Ιστορίας έχει εκπροσωπήσει την Κυπριακή Δημοκρατία σε παγκόσμια συνέδρια Στρατιωτικής Ιστορίας. Τέλος, έχει εκλεγεί ομόφωνα μέλος της Βιβλιογραφικής Επιτροπής της Διεθνούς Επιτροπής Στρατιωτικής Ιστορίας.