Η Εταιρεία που άναψε την σπίθα για την Επανάσταση του 1821 και o αφανής αγωνιστής της Ηλείας
H Φιλική Εταιρεία προετοίμασε το έδαφος για την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού.
Με το συνωμοτικό δίκτυο που διέθετε κατάφερε να οργανώσει τους σκλαβωμένους Έλληνες αλλά και αυτούς που ζούσαν στο εξωτερικό και να ανάψει την σπίθα για τον εθνικό ξεσηκωμό που δεν άργησε να έρθει. Βασικοί πρωταγωνιστές της υπήρξαν οι τέσσερις ιδρυτές της Νικόλαος Σκουφάς, Αθανάσιος Τσακάλωφ, ο Ηλείος Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος και ο Εμμανουήλ Ξάνθος που συνέβαλαν τα μέγιστα για την άρτια οργάνωσή της.
Χάρη στο μεθοδικό και αθόρυβο έργο των Φιλικών, η Εταιρεία κατάφερε να προετοιμάσει το έδαφος και να εμφυσήσει στους σκλαβωμένους Έλληνες το μήνυμα για ελευθερία έστω και με το τέχνασμα της Αόρατης Αρχής και της Κραταιάς Δύναμης που κρύβονταν υποτίθεται από πίσω της και εννοούνταν η μεγάλη ομόδοξη Ρωσική Αυτοκρατορία. Το τέχνασμα πέτυχε και η Ελληνική Επανάσταση δεν άργησε να ξεσπάσει.
Πρωταγωνιστικό ρόλο στην ίδρυση και οργάνωση της Εταιρείας είχε ο Ηλείος Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος από την Ανδρίτσαινα που η συμβολή και η δράση του δεν έχει προβληθεί στο βαθμό που θα έπρεπε από την Ελληνική ιστοριογραφία.
Ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας
Στα πλαίσια του διακαούς πόθου για αποτίναξη του τουρκικού ζυγού και με σαφή την επίδραση των μυστικών εταιρειών της Ευρώπης, συναντιούνται το 1814 στην Οδησσό τρεις Έλληνες και αποφασίζουν τη σύσταση μιας αυστηρά συνωμοτικής οργάνωσης, η οποία θα προετοίμαζε τον ξεσηκωμό όλων των Ελλήνων.
Συμβολικά είχε οριστεί η 14η Σεπτεμβρίου, επέτειος της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού, ως ημέρα ίδρυσής της. Πρόκειται για τον Νικόλαο Σκουφά, 35 χρόνων, από το Κομπότι της Άρτας, τον Εμμανουήλ Ξάνθο, 42 χρόνων, από την Πάτμο και τον Αθανάσιο Τσακάλωφ, 26 χρόνων, από τα Γιάννενα .
Και οι τρεις έχουν ήδη γίνει κοινωνοί των επαναστατικών ιδεών και του εταιρισμού. Ο Σκουφάς είχε ιδιαίτερες επαφές με τον Κωνσταντίνο Ράδο, ο οποίος ήταν μυημένος στον Καρμποναρισμό.
Ο Ξάνθος είχε μυηθεί σε τεκτονική Στοά της Λευκάδας («Εταιρεία των Ελεύθερων Κτιστών», της Αγίας Μαύρας), ενώ ο Τσακάλωφ είχε υπάρξει ιδρυτικό μέλος μιας Φιλανθρώπου Εταιρείας και γνώριζε την οργάνωση του Ελληνόγλωσσου ξενοδοχείου.
Σε αυτούς θα πρέπει να προστεθεί ως ιδρυτικό μέλος της Εταιρίας και ο «δικός μας» Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος και η σπουδαία δράση του την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης και μετέπειτα.
Έως το 1818, χρονιά κατά την οποία οι τρεις ιδρυτές εγκαθίστανται στην Kωνσταντινούπολη, η Φιλική Eταιρεία υπήρξε ένας ολιγάριθμος οργανισμός με περίπλοκες διαδικασίες μύησης, συνωμοτικούς κανόνες και πλειάδα μυστικών συμβόλων. Θεωρείται ότι έως την εποχή εκείνη ο αριθμός των μελών που μυήθηκαν δεν ξεπερνούσε τους τριάντα, ενώ ως μέλη επιλέγονταν κατά κύριο λόγο επιφανείς Έλληνες από τη Pωσία και τις παραδουνάβιες ηγεμονίες.
Kατά την περίοδο αυτή (1814-18) στον ηγετικό πυρήνα της Eταιρείας, την Aρχή όπως την ονόμαζαν, συμπεριλήφθηκε μεταξύ άλλων και ο Άνθιμος Γαζής, ιερωμένος και λόγιος με αναγνωρισμένο κύρος.
H μετεγκατάσταση της οργάνωσης στην Kωνσταντινούπολη συνέπεσε με το θάνατο του N. Σκουφά και τη διεύρυνση της ηγετικής ομάδας, στην οποία συμπεριλήφθηκαν μεταξύ άλλων ο Μητροπολίτης Iγνάτιος Oυγγροβλαχίας, ο Φαναριώτης Aλέξανδρος Mαυροκορδάτος και ο Αρχιμανδρίτης Γρηγόριος Δικαίος (Παπαφλέσσας).
διαβάστε περισσότερα : https://www.skalistiri.news/i-etaireia-poy-anapse-tin-spitha-gia-tin-epanastasi-toy-1821-kai-o-afanis-agonistis-tis-ileias-2/
