Μελέτης Μελετόπουλος στο newhsub.gr: Ο Μαρξισμός στην Ελλάδα και η θέση του στην Ιστορία των Ιδεών
21/01/2024
Φιλοξενούμενος του newhsub είναι ο κ Μελέτης Μελετόπουλος, Διδακτωρ Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Γενεύης. Αφορμή για τη συνέντευξη αυτή αποτελεί η επανέκδοση του βιβλίου του «Μαρξιστική σκέψη στην Ελλάδα» που βγει σε νέα έκδοση από τις «Εναλλακτικές Εκδόσεις».
Ενα βιβλίο εξαιρετικά ενδιαφέρον μιας και την προσέγγιση του ζητήματος την κάνει ένας «μη Μαρξιστής» αν και ο ίδιος δηλώνει ότι είναι ένας μελετητής του Μαρξισμού.
Ο κ. Μελετόπουλος στη διάρκεια της συνέντευξης του στο newshub.gr παρουσιάζει το πανόραμα της μαρξιστικής θεωρίας στην Ελλάδα, μέσα από την ζωή και το έργο των κυριώτερων μαρξιστών θεωρητικών και διανοουμένων.
«Η μαρξιστική σκέψη πριν την Οκτωβριανή Επανάσταση, από τελη του 19ου αιώνα ως τον πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, έχει έναν ιδεαλιστικό ουτοπικό χαρακτήρα. Είναι άνθρωποι οι οποίοι έζησαν στην Ευρώπη, είδαν τις πνευματικές εξελίξεις (...). Ο πρώτος αυθεντικός Έλληνας Μαρξιστής ήταν μαθητής του Γεωργίου Πλεχάνοφ. Είχε πάει στη Ρωσία κατά τη διάρκεια της Ρωσικής Επανάστασης (...).
Στη συνέχεια προσπάθησε να εφαρμόσει στην ελληνική πραγματικότητα την μαρξιστική μέθοδο. Δηλαδή να αναλύσει την ελληνική κοινωνία κατά τρόπο μαρξιστικό. Ταυτόχρονα όμως ο Γεώργιος Κωνσταντινίδης-Σκληρός ήταν και πάρα πολύ πατριώτης», λέει χαρακτηριστικά.
Ενώ στον Μεσοπόλεμο εμφανίστηκαν σημαντικοί Έλληνες μαρξιστές, η επιβολή κατά την δεκαετία του '30 σταλινικών δομών στο Αριστερό κίνημα ακύρωσε τον ανοιχτό θεωρητικό διάλογο. Οι επιφανέστεροι μαρξιστές περιθωριοποιήθηκαν ή και εξοντώθηκαν ενώ η οργάνωση του κομμουνιστικού χώρου με όρους στρατοπέδου εμπόδισε την ανάπτυξη της μαρξιστικής σκέψης στην χώρα μας. Και αυτό, παρότι υπήρχαν όλες οι προϋποθέσεις για μία πρωτότυπη θεωρητική άνθιση, που θα οδηγούσε στην εμφάνιση ενός ιδιαίτερου Ελληνικού μαρξισμού, ενδεχομένως συνδυασμένου με ιδιαίτερα στοιχεία της ελληνικής παράδοσης, όπως π.χ. ο Κοινοτισμός και η Άμεση Δημοκρατία.
Στο έργο παρουσιάζεται, εκτός της μαρξιστικής κίνησης στην Ελλάδα, και η πνευματική ζωή των προσφύγων κομμουνιστών στο "Παραπέτασμα" μετά το τέλος του Εμφυλίου. Αποκαλύπτει δε μία διαφορετική εικόνα για τα εξόριστα μέλη του ΚΚΕ, τα οποία, παρά τον ασφυκτικό έλεγχο του κόμματος, ανέπτυξαν εξαιρετικής ποιότητας λογοτεχνία και διαμόρφωσαν ένα εν εξορία ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, με έντονο πατριωτισμό.
Ο συγγραφέας είχε την ευκαιρία να συλλέξει πρωτογενώς υλικό από τις οικογένειες μαρξιστών διανοουμένων και να παρουσιάσει αναλυτικά το έργο αλλά και την ζωή τους. Βιογραφούνται οι κυριώτεροι Έλληνες μαρξιστές: Γεώργιος Κωνσταντινίδης-Σκληρός, Γιάννης Κορδάτος, Σεραφείμ Μάξιμος, Δημήτριος Γληνός, Δημήτρης Μπάτσης, Νίκος Πουλαντζάς.
Ο συγγραφέας αυτού του έργου δεν συγκαταλέγει τον εαυτό του στους μαρξιστές ή στους αντιμαρξιστές, αλλά στους μελετητές του μαρξισμού. Επί μία τριακονταετία, ερεύνησε αδημοσίευτα αρχεία και πηγές, έλαβε συνεντεύξεις και ανέλυσε το αντικείμενό του χωρίς προκαταλήψεις. Με την πεποίθηση ότι, ακόμα και αν ο μαρξισμός σήμερα δεν είναι πλέον στο επίκεντρο του θεωρητικού διαλόγου, δικαιούται μία κεντρική θέση στην ιστορία των ιδεών του Εικοστού Αιώνα.
https://www.newshub.gr
Μας τιμάτε εαν κάνετε εγγραφή
στο κανάλι μας στο Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCgI7vd72xX-ZNWb_x7zzWJg
Είμαστε:
στο Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCgI7vd72xX-ZNWb_x7zzWJg
facebook: https://www.facebook.com/newshub.gr
twitter: https://twitter.com/NewshubG
instagram: https://www.instagram.com/newshub.gr/
