«Το μυθιστόρημα της Φεράρας»: Ένα αδιαμφισβήτητο, πολύπτυχο αριστούργημα
Γνωρίσαμε τον Ιταλό συγγραφέα Τζόρτζιο Μπασάνι (1916-2000) από το μυθιστόρημά του «Ο κήπος των Φίντσι-Κοντίνι», ιδιαίτερα μέσα από την κινηματογραφική μεταφορά του από τον σκηνοθέτη Βιτόριο ντε Σίκα.
Ο Μπασάνι, ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς της Ιταλίας του 20ού αιώνα, παρέμενε μέχρι τώρα σχετικά άγνωστος για το ελληνικό αναγνωστικό κοινό. Γεννημένος στη Φεράρα, σε εβραϊκή οικογένεια, ο Μπασάνι έζησε την εμπειρία του γκέτο, τους νόμους φυλετικής καθαρότητας του Μουσολίνι και τη μετάβαση της Ιταλίας από τον φασισμό στο μεταπολεμικό κόσμο. Κυρίως έζησε τη Φεράρα, μια πόλη ανάμεσα στην Μπολόνια και στην Αδριατική Θάλασσα, μια πόλη σχεδόν κλειστή –όχι μόνο γιατί είναι τοιχισμένη– και σκοτεινή. Ουσιαστικά η Φεράρα είναι η μεγάλη ηρωίδα της πεζογραφίας του Μπασάνι.
Γνωρίζουμε τώρα τον Τζόρτζιο Μπασάνι με την πλήρη έκδοση του «Μυθιστορήματος της Φεράρας» σε μετάφραση Γιώργου Κεντρωτή, από τις εκδόσεις Gutenberg, ένα πολύπτυχο βιβλίο, που περιλαμβάνει τέσσερα μυθιστορήματα, ανάμεσα στα οποία «Ο κήπος των Φίντσι Κοντίνι», και δύο συλλογές διηγημάτων, όπου η Φεράρα αποτελεί το ενωτικό στοιχείο.
Στο πολυβιβλίο αυτό, στο μυθιστόρημα «Τα χρυσά γυαλιά» παρουσιάζονται με συγκλονιστικό και πολύ πρωτότυπο τρόπο όχι μόνο οι διωγμοί αλλά και η κοινωνική περιφρόνηση για τους Εβραίους και τους ομοφυλόφιλους ενώ το μυθιστόρημα «Πίσω από την πόρτα» έχει ως θέμα του το μπούλινγκ, ίσως ένα από τα πρωιμότερα πεζογραφικά έργα όπου παρουσιάζεται με επίσης πρωτότυπο αφηγηματικό τρόπο ένα θέμα τόσο διαχρονικό.