Υπήρχε εναλλακτική πολιτική για τη σωτηρία του Ελληνισμού της Τουρκίας;
Οι αντίπαλοι του Βενιζέλου ισχυρίζονταν ότι, αν η Ελλάδα έμπαινε στον πόλεμο ως σύμμαχος της Αντάντ και εχθρός της Τουρκίας, θα προκαλούσε αμέσως τον αφανισμό των Ελλήνων της Τουρκίας. Βαυκαλίζονταν με τις υποσχέσεις της Γερμανίας ότι θα τους προστάτευε, όσο η Ελλάδα έμενε ουδέτερη. Όμως οι γερμανικές εγγυήσεις αποδείχθηκαν εντελώς ανεπαρκείς. Παρά την ουδετερότητα της επίσημης Ελλάδας, οι διωγμοί των Ελλήνων συνεχίστηκαν και μάλιστα συστηματοποιήθηκαν και κλιμακώθηκαν το 1916. Η μεγάλη πλειονότητα των προσφύγων που είχαν καταφύγει στην Ελλάδα εύλογα ταυτιζόταν με τον Βενιζέλο και την πολιτική του, που υποσχόταν να πετύχει την επιστροφή τους και τη μετέπειτα προστασία τους.