19/5/2024 - Μέσα από τα μάτια των Άλλων: Οθωμανικές αντιλήψεις για το 1821 και τη Μεγάλη Ιδέα
Συζητούν ο Λεωνίδας Μοίρας και ο Χρήστος Τριανταφύλλου
Ποια ήταν η οπτική της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας σε γεγονότα που έχουμε συνηθίσει να θεωρούμε αμιγώς ελληνικά; Ο Χρήστος Τριανταφύλλου συζητά με τον διδάκτορα Οθωμανικής Ιστορίας Λεωνίδα Μοίρα, με αφορμή τα βιβλία του Η ελληνική Επανάσταση μέσα από τα μάτια των Οθωμανών και το Η Μεγάλη Ιδέα από την πλευρά των Οθωμανών, 1839-1869 (Εκδόσεις Τόπος, 2020 και 2024). Η Οθωμανική Αυτοκρατορία βρέθηκε κατά τον μακρύ 19ο αιώνα σε μια διαδικασία σημαντικών μεταβολών, προσπαθώντας να μεταρρυθμίσει τις δομές της, να συνομιλήσει με τα νέα ιδεολογικά και πολιτικά ρεύματα που προέκυψαν από τη Γαλλική Επανάσταση, και να αντιταχθεί στον ελληνικό αλυτρωτισμό. Μέσα από ιδεολογικά σχήματα όπως ο «οθωμανισμός», καθώς και με διπλωματικά και ενίοτε στρατιωτικά μέσα, η αυτοκρατορία επιδίωξε να διατηρήσει την επικράτειά της, σε μια περίοδο που η ανεξαρτησία του τμήματός της που θα μετατρεπόταν στο ελληνικό εθνικό κράτος προκάλεσε αλυσιδωτές αντιδράσεις. Η συγκριτική οπτική της ελληνικής και της οθωμανικής πλευράς επιτρέπει, τελικά, μια πληρέστερη κατανόηση της ιστορίας της ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής και συμβάλλει στο να μην προσεγγίζουμε το παρελθόν μόνο μέσα από τα στενά δεσμά των εθνικών αφηγημάτων.