podlist.gr

Μια εκπομπή για το παρελθόν σε συνεργασία με τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας

Ιστορική επιμέλεια - παρουσίαση: Μάνος Αυγερίδης, Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Γιώργος Νούσης, Χρήστος Τριανταφύλλου, Αναστασία Χαρτοματσίδη

Μουσική επιμέλεια: Νίκος Θεοδωρόπουλος, Θανάσης Μήνας, Ηρώ Κουμεντάκου, Γιάννης Παπακονδύλης

Audio editing: Alexey Arseny Fokurov

Οργάνωση παραγωγής: Ιωάννα Βόγλη, Πολίνα Ιορδανίδου

Παραγωγή: ΑΣΚΙ / 105,5 Στο Κόκκινο

Intro music: 1000 Handz - Raven

επεισόδια 347
διάρκεια 286 ώρες
συχνότητα εβδομαδιαία
επεισόδιο πριν
ηλικία
προσθήκη πριν

19/7/2020 - Έλληνες φοιτητές και εργάτες στη Χαϊδελβέργη της δεκαετίας του 1970

Συζητούν ο Σταύρος Μουδόπουλος και ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης O Βαγγέλης Καραμανωλάκης συζητά με τον Σταύρο Μουδόπουλο για τις ενώσεις των Ελλήνων στη Χαϊδελβέργη των δεκαετιών του 1960 και του 1970, με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του "Ελληνικές ενώσεις στη Χαϊδελβέργη" (Νήσος, 2020). Ο φοιτητικός σύλλογος και η ελληνική κοινότητα Χαϊδελβέργης συγκροτήθηκαν από φοιτητές και οικονομικούς...

12/7/2020 - Τα παράσιτα στη λογοτεχνία, την ιστορία και τον κινηματογράφο

Συζητούν ο Σωτήρης Παρασχάς και ο Κωστής Καρπόζηλος O Κωστής Καρπόζηλος συνομιλεί με τον Σωτήρη Παρασχά, επίκουρο καθηγητή γενικής και συγκριτικής γραμματολογίας, για τα παράσιτα. Κανείς δεν προσέχει αρχικά τα παράσιτα, αλλά αν κοιτάξουμε πιο προσεκτικά βρίσκονται παντού: στη λογοτεχνία, στον κινηματογράφο, στο δημόσιο λόγο. Από τον λόγο των αστών που παρουσιάζουν τους φτωχούς ως «παράσιτα» έως...

5/7/2020 - Η ελληνική μειονότητα της Αλβανίας: από αλύτρωτοι αδελφοί, μετανάστες στην μητέρα πατρίδα

Συζητούν ο Λάμπρος Μπαλτσιώτης και ο Κωστής Καρπόζηλος Ο Κωστής Καρπόζηλος συνομιλεί με τον ιστορικό Λάμπρο Μπαλτσιώτη με αφορμή την πρόσφατη έκδοση του βιβλίου του «Έλληνες και εν δυνάμει Έλληνες: η μειονότητα της Αλβανίας μετά τον Ψυχρό Πόλεμο» (Ισνάφι, 2020). Εκκινώντας από τις ιστορικές καταβολές του μειονοτικού ζητήματος στα Βαλκάνια η συζήτηση εστιάζει στις κοινωνικές και πολιτικές...

28/6/2020 - Δικτατορία και Ανώτατη Εκπαίδευση: Η περίπτωση του Ιωάννη Μεταξά

Συζητούν ο Βασίλης Γκόνης και ο Χρήστος Τριανταφύλλου Ο ιστορικός Χρήστος Τριανταφύλλου συζητά με τον υποψήφιο διδάκτορα Ιστορίας Βασίλη Γκόνη για τη δικτατορία του Μεταξά και για τις σχέσεις της με την Ανώτατη Εκπαίδευση. Το καθεστώς της 4ης Αυγούστου ήταν ένα αυταρχικό, δικτατορικό καθεστώς που συνδύασε στοιχεία από εγχώρια και ξένα πολιτικά ρεύματα και ιδεολογίες, όπως ο εθνικισμός, ο...

21/6/2020 - Προσφυγικό: ένα φαινόμενο με παρελθόν, παρόν και μέλλον

Συζητούν ο Δημήτρης Χριστόπουλος και ο Ηλίας Νικολακόπουλος Ο Ηλίας Νικολακόπουλος συνομιλεί με το Δημήτρη Χριστόπουλο με αφορμή την πρόσφατη έκδοση του βιβλίου του Αν το προσφυγικό ήταν πρόβλημα, θα είχε λύση (Πόλις, 2020) που παρακολουθεί την ιστορική διαδρομή και τις παροντικές διαστάσεις των πληθυσμιακών μετακινήσεων. Υπάρχει "προσφυγικό πρόβλημα" ή πρέπει να σκεφτούμε διαφορετικά...

14/6/2020 - Υγειονομικές κρίσεις και κρατική οργάνωση στον ελληνικό 20ό αιώνα

Συζητούν ο Νίκος Μανιός και ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης Ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης συνομιλεί με τον Νίκο Μανιό για το Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ), την προϊστορία, το παρόν και τις προοπτικές του. Εκκινώντας από τη βενιζελική περίοδο, συζητούν για τις υγειονομικές κρίσεις στον ελληνικό 20ό αιώνα, το μεταπολιτευτικό αίτημα για ένα κρατικό σύστημα υγείας, τις νομοθετικές παρεμβάσεις του ΠΑΣΟΚ, τις...

7/6/2020 - Η ιδεολογία στη βιολογία

Συζητούν ο Πουλίκος Πουλικάκος και ο Κωστής Καρπόζηλος Ο Κωστής Καρπόζηλος συνομιλεί με τον Πουλίκο Πουλικάκο (βιολόγο και αναπληρωτή καθηγητή Ογκολογικών Επιστημών στην Ιατρική Σχολή Μάουντ Σάιναι της Νέας Υόρκης) για τις ιδεολογικές προεκτάσεις της βιολογίας. Με αφετηρία την εκρηκτική κοινωνική κατάσταση στις Ηνωμένες Πολιτείες εξερευνούν τη βιολογική διάσταση του ρατσισμού, τις ιδεολογικές...

24/5/2020 - Ιστορίες των μεταδοτικών ασθενειών στις δυτικές κοινωνίες: η φυματίωση

Συζητούν ο Γιάννης Στογιαννίδης και ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης Με αφορμή την πρόσφατη πανδημία, ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης συζητά με τον ιστορικό Γιάννη Στογιαννίδη για την ιστορία της φυματίωσης και την αντιμετώπιση των μεταδοτικών νόσων από τις δυτικές κοινωνίες. Ο λευκός θάνατος, οι φυματικοί ποιητές και καλλιτέχνες, οι κρατικές και ιδιωτικές πρωτοβουλίες, τα πρώτα σανατόρια στις Άλπεις, το...

15/3/2020 - Έλληνες και Ευρώπη στον 19ο αιώνα: προσδοκίες και διαψεύσεις

Συζητούν η Λίνα Λούβη και ο Κωστής Καρπόζηλος Ο Κωστής Καρπόζηλος συνομιλεί με τη Λίνα Λούβη, με αφορμή την πρόσφατη έκδοση του βιβλίου της «Η Ευρώπη των Ελλήνων: πρότυπο, απειλή, προστάτις 1833-1857» (Αλεξάνδρεια, 2020) που παρακολουθεί τη δυναμική και πολυεπίπεδη σχέση των Ελλήνων με την Ευρώπη τον 19ο αιώνα. Τι εκπροσωπούσε η Ευρώπη -και ποιά ακριβώς Ευρώπη- στο μυαλό, στην ψυχή και στους...

8/3/2020 - Φύλο και ιστορία: οι γυναίκες στη «μακρά» δεκαετία του 1940

Συζητούν η Τασούλα Βερβενιώτη και ο Χρήστος Τριανταφύλλου Ο ιστορικός Χρήστος Τριανταφύλλου συζητά με την ιστορικό Τασούλα Βερβενιώτη για τις πολλαπλές θέσεις των γυναικών στον ελληνικό 20ό αιώνα, με έμφαση στη δεκαετία του 1940. Χωρίς να αποτελούν ποτέ μια ενιαία κατηγορία, οι γυναίκες δραστηριοποιήθηκαν ανάλογα με την γεωγραφική, την ταξική και την πολιτική τους τοποθέτηση. Πολλές γυναίκες...

1/3/2020 - Όταν η ποίηση συναντά την ιστορία

Συζητούν ο Κυριάκος Συφιλτζόγλου και ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης Ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης συζητά με τον λογοτέχνη και φωτογράφο Κυριάκο Συφιλτζόγλου για τον τρόπο που η λογοτεχνία μπορεί να προσεγγίσει ένα τραυματικό και δύσκολο παρελθόν. Οι σχολές της Βασίλισσας Φρειδερίκης, οι σλαβόφωνοι πληθυσμοί, οι τουρκόφωνοι πρόσφυγες του ΄22, οι κοινότητες των Ποντίων, οι Έλληνες μετανάστες στη Γερμανία, η...

23/2/2020 - Οι "καταραμένοι" των σίξτις

Συζητούν ο Κώστας Κατσάπης και η Αγγελική Χριστοδούλου Η Αγγελική Χριστοδούλου συνομιλεί με τον Κώστα Κατσάπη με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του Οι καταραμένοι, σπαράγματα κοινωνικής ιστορίας, αντίδοτο στη νοσταλγία του εξήντα (εκδόσεις Οκτώ, 2019). Σε αυτό ο συγγραφέας επιχειρεί, με ένα τολμηρό μακροβούτι, να καταδυθεί σε σκοτεινές και ανέγγιχτες όψεις της νεοελληνικής κοινωνίας, στους...

16/2/2020 - Πολιτική γελοιογραφία και ιστορία

Συζητούν ο Γιάννης Αντωνόπουλος και ο Χρήστος Τριανταφύλλου Ο δημιουργός κόμικς και κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στην ιστορία Γιάννης Αντωνόπουλος (John Antono) συνομιλεί με τον ιστορικό Χρήστο Τριανταφύλλου για τη σχέση της γελοιογραφίας με την ιστορία. Έχοντας εμφανιστεί ταυτόχρονα με την ανάδυση της νεοτερικής δημόσιας σφαίρας κατά τον 18ο και 19ο αιώνα, η πολιτική γελοιογραφία αποτέλεσε...

9/2/2020 - Η γενεαλογία της «γενιάς»: οι διαδρομές μιας έννοιας

Συζητούν ο Ευγένιος Ματθιόπουλος και ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης Ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης συζητά με τον Ευγένιο Ματθιόπουλο, καθηγητή της Ιστορίας της τέχνης στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, για τις διαδρομές της έννοιας της γενιάς στην ιστορία, στην ιστορία της τέχνης και της λογοτεχνίας. Διατρέχοντας ένα εκτεταμένο διάστημα, από το τέλος του 18ου στο σήμερα, συζητούν για τον γαλλικό διαφωτισμό, τον...

2/2/2020 - Ψυχική Ασθένεια στον Αρχαίο Κόσμο

Συζητούν ο Γιώργος Καζαντζίδης και ο Κωστής Καρπόζηλος Μπορούμε να μιλήσουμε για ψυχικές ασθένειες στην αρχαιότητα; Ο Κωστής Καρπόζηλος συνομιλεί με τον Γιώργο Καζαντζίδη (επίκουρο Καθηγητή κλασικών σπουδών, Τμήμα Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Πατρών) για τα ιατρικά κείμενα του αρχαίου κόσμου και τον τρόπο που προσεγγίζουν τις ασθένειες της ψυχής. Η θεωρία των τεσσάρων χυμών, η μανία και η...

26/1/2020 - Μπάμπης Δρακόπουλος: ένας ανθρώπινος κομμουνιστής

Συζητούν η Σόνια Τσιτήλου και ο Ηλίας Νικολακόπουλος Ο Ηλίας Νικολακόπουλος συνομιλεί με την Σόνια Τσιτήλου για τη ζωή και το έργο του Μπάμπη Δρακόπουλου (1917-1991). Η συναρπαστική διαδρομή του Μπάμπη Δρακόπουλου φωτίζει τον σύντομο 20ο αιώνα και τις μεγάλες περιπέτειες του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος. Από την κομμουνιστική νεολαία του μεσοπολέμου και τις εμπειρίες της εξορίας στα...

19/1/2020 - Ο ελληνικός 20ός αιώνας

Συζητούν ο Αντώνης Λιάκος και ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης Ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης συζητά με τον ομότιμο καθηγητή του Πανεπιστημίου της Αθήνας Αντώνη Λιάκο για την ιστορία του «μακρού» 20ού αιώνα, από την έναρξη των Βαλκανικών Πολέμων έως τα προεόρτια της οικονομικής κρίσης, το 2010. Το DDT, η ελονοσία, οι μετακινήσεις των πληθυσμών, η κατοχή και ο εμφύλιος, η Ελλάδα και η Ευρώπη, το κράτος και η...

12/1/2020 - ΜυθΙστορικά: ζωγραφική και ιστορία

Συζητούν ο Αλέκος Λεβίδης και ο Κωστής Καρπόζηλος Ο Κωστής Καρπόζηλος συζητά με τον ζωγράφο Αλέκο Λεβίδη με αφορμή την έκθεση ΜυθΙστορικά (Πινακοθήκη Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα, Μουσείο Μπενάκη, 15.1.2020-16.3.2020). Τα «ΜυθΙστορικά» του Αλέκου Λεβίδη είναι μια σειρά εικοσιτεσσάρων έργων που ζωγραφίστηκαν στη διάρκεια τεσσάρων δεκαετιών (1980-2019) και φέρουν έντονα το αυτοβιογραφικό στοιχείο....

15/12/2019 - 1989: λίγο πριν, λίγο μετά

Συζητούν η Πόπη Πολέμη, η Κατερίνα Λαμπρινού και ο Μάνος Αυγερίδης Η Πόπη Πολέμη, η Κατερίνα Λαμπρινού και ο Μάνος Αυγερίδης, μέλη και οι τρεις της συντακτικής ομάδας του περ. Αρχειοτάξιο, συζητούν ως «μη ειδικοί» για το 1989, έτος ορόσημο για την κατάρρευση του «υπαρκτού σοσιαλισμού» και το τέλος του διπολικού ψυχροπολεμικού κόσμου, όπως είχε διαμορφωθεί από την επαύριον της λήξης του Β΄...

8/12/2019 - Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια; H ιστορία του δουλεμπορίου στη Βόρεια Αμερική

Συζητούν ο Δημήτρης Αναστασιάδης και ο Θανάσης Γάλλος Με αφορμή την επέτειο των 400 χρόνων από την άφιξη του πρώτου δουλεμπορικού με μαύρους σκλάβους στη Βιρτζίνια το 1619, ο Θανάσης Γάλλος συνομιλεί με τον Δημήτρη Αναστασιάδη, ιστορικό και υποψήφιο διδάκτορα στο ΕΚΠΑ για την ιστορική έναρξη του δουλεμπορίου, την εξέλιξη, την κανονικοποίηση του και τη νομική του κατοχύρωση. Συζητούν για το ρόλο...