Γιατί το tokenism είναι κάτι που πρέπει να ξέρεις αλλά και κάτι που πρέπει να αποφεύγεις να κάνεις;
Η συζήτηση γύρω από τη συμπερίληψη των ατόμων με αναπηρία σε διάφορους τομείς της κοινωνικής και επαγγελματικής ζωής έχει εξελιχθεί με τα χρόνια. Ωστόσο, συχνά ανακύπτει το ζήτημα του «tokenism» (της προσχηματικής συμμετοχής), το οποίο μπορεί να παραμορφώσει τον πραγματικό στόχο της συμπερίληψης που είναι η ισότιμη συμμετοχή και η αξιοποίηση των ικανοτήτων όλων.
Το tokenism αναφέρεται στην πρακτική της επιφανειακής ή συμβολικής εκπροσώπησης μειονοτήτων ή ομάδων που συνήθως περιλαμβάνονται μόνο για να δημιουργήσουν την εντύπωση ότι υπάρχει συμπερίληψη. Στην περίπτωση των ατόμων με αναπηρία, αυτό συνήθως εκφράζεται μέσω της εμφάνισης ενός ατόμου με αναπηρία σε μια διαφήμιση, μια εκδήλωση ή μια εταιρική στρατηγική, χωρίς πραγματική βούληση για την ενσωμάτωσή τους σε επίπεδο ίσων ευκαιριών ή δικαιωμάτων.
Η πραγματική συμπερίληψη απαιτεί αλλαγές που δεν περιορίζονται μόνο σε εμφανίσεις και ποσοστά. Ζητά να διαμορφωθούν στρατηγικές που να εξασφαλίζουν ισότιμο και βιώσιμο χώρο για τα άτομα με αναπηρία στην εκπαίδευση, στην εργασία, στην κοινωνική ζωή και σε άλλους τομείς.
Η πρόκληση, λοιπόν, είναι να αντιμετωπίσουμε το φαινόμενο του tokenism και να προχωρήσουμε σε πραγματική ένταξη, δημιουργώντας υποδομές, ευκαιρίες και συνθήκες που να επιτρέπουν στα άτομα με αναπηρία να έχουν πλήρη συμμετοχή χωρίς να γίνονται «διακοσμητικά στοιχεία». Αν δεν κάνουμε αυτήν τη διάκριση, η ενσωμάτωσή τους παραμένει επιφανειακή και οι συνθήκες της ζωής τους δεν θα βελτιώνονται ουσιαστικά.
Είναι καιρός να αναγνωρίσουμε ότι η συμπερίληψη πρέπει να είναι γνήσια και να ξεκινά από την κατανόηση των αναγκών των ατόμων με αναπηρία και την ενσωμάτωσή τους με ουσιαστικό τρόπο στις κοινωνικές και επαγγελματικές διαδικασίες. Το tokenism δεν έχει θέση σε έναν κόσμο που διεκδικεί πραγματική ισότητα.