podlist.gr

Άκου την επιστήμη
LiFO

Άκου την επιστήμη

Διακεκριμένοι επιστήμονες μιλούν για τις συναρπαστικές εξελίξεις σε όλα τα μέτωπα της ερευνητικής γνώσης

επεισόδια 72
διάρκεια 48 ώρες
συχνότητα κάθε 2 εβδομάδες
επεισόδιο πριν
ηλικία
προσθήκη πριν

Τι στρέφει έναν άνθρωπο στους εθισμούς;

Οι εξαρτήσεις, οι ψυχοδραστικές ουσίες και η απειλή μιας νέας πανδημίας. Ο καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής στο ΕΚΠΑ, Άγγελος Χατζάκης, εξηγεί στον Γιάννη Πανταζόπουλο.Υπάρχει αύξηση στα λοιμώδη νοσήματα στην Ελλάδα; Τι σημαίνει η «μείωση της βλάβης» από τις εξαρτήσεις και τι γίνεται με τον εθισμό στο κάπνισμα; Και ποια είναι η αλήθεια για τα εναλλακτικά προϊόντα καπνίσματος; Ο...

Ηλίας Κούβελας: «Στα άδυτα του ανθρώπινου εγκεφάλου»

Είναι αποφάσεις που παίρνουμε δικές μας; Υπάρχει ελεύθερη βούληση; Και τι είναι το συναίσθημα; Ο Ηλίας Κούβελας εδώ και αρκετά χρόνια μελετά τον μηχανισμό αλλαγών του ανθρώπινου εγκεφάλου. Οι πρόσφατες ερευνητικές του δραστηριότητες εστιάζουν στη μελέτη της επίδρασης των εμπειριών κατά τα πρώτα στάδια της ζωής στη μοριακή δομή του εγκεφάλου και της συμπεριφοράς εφήβων και ενήλικων...

Ευάγγελος Γκουντούφας: «Δεν είναι οι ανεμογεννήτριες η αιτία για τις πυρκαγιές»

Ένας ατελείωτος πύρινος εφιάλτης. Ανεξέλεγκτες φωτιές σε διάσπαρτα σημεία της χώρας ακόμη και στη διάρκεια του φθινοπώρου. Καμένες περιοχές, κατεστραμμένα σπίτια, ζώα που χάνονται και χιλιάδες στρέμματα δάσους που γίνονται στάχτη. Τα τελευταία χρόνια είμαστε θεατές μιας τεράστιας οικολογικής καταστροφής ενώ οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι τα χειρότερα είναι μπροστά μας. Πυρκαγιές, ξηρασία,...

Φωτεινή Τσαλίκογλου: «Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ναρκώνουν το βλέμμα και τη σκέψη μας»

Γιατί τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ναρκώνουν το βλέμμα και τη σκέψη μας; Είναι το πένθος μια εγωιστική κατάσταση; Γιατί ονειρευόμαστε; Και τι δείχνουν τα όνειρα για τον ψυχισμό μας; H Φωτεινή Τσαλίκογλου σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης και ειδικεύτηκε στην Κλινική Ψυχολογία. Είναι συγγραφέας πολλών επιστημονικών βιβλίων, δοκιμίων αλλά και μυθιστορημάτων που μεταφράζονται σε διάφορες...

Χριστόφορος Χαραλαμπάκης: «Σήμερα στην Αθήνα μιλιούνται περίπου 120 γλώσσες»

Προβλέπεται αισιόδοξο το μέλλον για την ελληνική γλώσσα; Ποια είναι τα πιο συχνά λάθη που κάνουμε; Ποιο είναι το αποτύπωμα των νεολογισμών; Ο Χριστόφορος Χαραλαμπάκης είναι ομότιμος Καθηγητής Γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) και Τακτικό Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Αποκορύφωμα του ερευνητικού του μόχθου αποτελεί το Χρηστικό Λεξικό της Νεοελληνικής Γλώσσας, τον σχεδιασμό και τον...

Η έξαρση των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής και οι εντατικοί ρυθμοί της καθημερινότητας αποδεικνύονται καταλυτικοί παράγοντες στην επιδείνωση της υγείας των Ελλήνων. Σε όποιο νοσοκομείο κι αν βρεθεί κανείς θα ακούσει τους περισσότερους γιατρούς να υποστηρίζουν με βεβαιότητα ότι τα αυτοάνοσα νοσήματα έχουν εξελιχθεί σε μια σύγχρονη μάστιγα. Την ίδια στιγμή τέσσερα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) ευθύνονται...

Πως αναπτύχθηκαν τα πρώτα κράτη του δυτικού κόσμου;

Συμπεριλαμβάνεται στους κορυφαίους αρχαιολόγους παγκοσμίως. Έχει λάβει πολλαπλές διακρίσεις, συμπεριλαμβανομένων του παρασήμου του Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος από την Προεδρία της Ελληνικής Δημοκρατίας. Από το 1999 διευθύνει τη σημαντική ανασκαφή της Αρχαιολογικής Εταιρείας στην Ίκλαινα Μεσσηνίας, η οποία αναδεικνύεται σε μια σπουδαία μυκηναϊκή θέση, προσφέροντας πλούσιες γνώσεις για την...

Είμαστε αστρόσκονη: Από τι αποτελούνται το σύμπαν κι ο άνθρωπος;

Tι κρύβει ο έναστρος ουρανός τα καλοκαιρινά βράδια; Ποιοι αστερισμοί είναι ορατοί με γυμνό μάτι; Τι δεν γνωρίζουμε για τα φωτεινά σώματα που βρίσκονται διασκορπισμένα σε ολόκληρο τον ουρανό; Και πώς συνδέονται οι αστερισμοί του νυχτερινού ουρανού με την ελληνική μυθολογία; Τις ανέμελες καλοκαιρινές νύχτες όλοι μας έχουμε ατενίσει τον νυχτερινό ουρανό, κάνοντας τις δικές μας σκέψεις. Καθισμένοι...

Με ποιους τρόπους ο αλγόριθμος διαβάζει τις σκέψεις μας;

Ζούμε στην εποχή της επιστημονικής φαντασίας; Απειλεί η τεχνητή νοημοσύνη την απασχόληση στο άμεσο μέλλον; Και τι σημαίνει σήμερα να είμαστε άνθρωποι σε μια περίοδο που οι μηχανές κάνουν τόσα πολλά; Η καθηγήτρια στο Τμήμα Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Λίλιαν Μήτρου εξηγεί στον Γιάννη Πανταζόπουλο. Η τεχνολογία θα επηρεάσει τη συναισθηματικότητα...

Στέλιος Στυλιανίδης: «Σήμερα οι άνθρωποι δεν φλερτάρουν, στέλνουν SMS»

Γιατί όλο και περισσότεροι νέοι άνθρωποι βάζουν μασελάκια στον ύπνο τους ως το καλύτερο αντίδοτο στο άγχος; Είναι το στρες μια μορφή ακήρυχτου πολέμου; Πώς χτίζεις την ψυχική ανθεκτικότητα; Έχουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλοιώσει τις ανθρώπινες σχέσεις; Οι ανθρώπινοι δεσμοί αντικαταστάθηκαν από τις «συνδέσεις»; Και γιατί σε μια εποχή που η επικοινωνία είναι πιο εύκολη από ποτέ η μοναξιά...

Κωνσταντίνος Καρτάλης: «Γιατί οι πόλεις θα είναι ο «μεγάλος ασθενής» της κλιματικής κρίσης»

Το περιβάλλον και ο πλανήτης μας εκπέμπουν SOS. Για πόσο ακόμα θα μπορούμε να αγνοούμε ή να αρνούμαστε την κλιματική αλλαγή; Γιατί θεωρείται η πηγή όλων των ζητημάτων; Ο τρόπος που ζούμε, καταναλώνουμε και παράγουμε μπορεί να συνδυαστεί με ένα καλύτερο μέλλον; Απαντά ο καθηγητής Φυσικής Περιβάλλοντος στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Κωνσταντίνος Καρτάλης. Μεταξύ άλλων είναι...

Παναγιώτης Ροϊλός: «Ζούμε ήδη στη μετά-ανθρώπινη εποχή»

Ο Παναγιώτης Ροϊλός ανήκει στους πλέον διακεκριμένους συνεχιστές και στοχαστές της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς μας. Είναι Καθηγητής Νεοελληνικών Σπουδών στην Έδρα Γιώργου Σεφέρη και Καθηγητής Συγκριτικής Σκέψης και Γραμματολογίας στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ και πρόεδρος στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών. Έχει σπουδάσει κλασική, βυζαντινή και σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία στο...

Χρήστος Γιανναράς: «Το μεγαλύτερο δώρο στη ζωή είναι ν’ αγαπήσεις και ν’ αγαπηθείς»

Γιατί η Ελλάδα έχει πεθάνει στις μέρες μας; Γιατί έχουμε εξελιχθεί σε αρπακτικά; Όταν ο καταναλωτισμός γίνεται γοητευτικός, ποια είναι η κατάληξη του ατόμου; OΧρήστος Γιανναράς εδώ και πολλά χρόνια δεν διστάζει να εκφράσει τις αντισυμβατικές, τολμηρές και αιρετικές απόψεις του για όλες τις πτυχές της νέας πραγματικότητας. Πάντα τον χαρακτηρίζει το ευγενές και μειλίχιο ύφος, τα βιβλία του...

Άγγελος Χανιώτης: «Ταυτίσαμε την πολιτική με λέξεις όπως “αηδία” και “βρομιά”»

Γιατί οι νέοι δεν ενδιαφέρονται για την πολιτική; Υπάρχει ελληνική ταυτότητα στις μέρες μας; Γιατί ο κόσμος όταν γίνεται οθόνη, η ζωή εξελίσσεται σε παράσταση; Ο Άγγελος Χανιώτης από το 2010 κατέχει την έδρα Ιστορίας και Κλασικών Σπουδών στο Ινστιτούτο Προηγμένων Μελετών στο Πρίνστον. Διετέλεσε καθηγητής Αρχαίας Ιστορίας στα Πανεπιστήμια της Νέας Υόρκης, της Χαϊδελβέργης και της Οξφόρδης. Έχει...

Στέλιος Κόης: «Ζούμε σε μια Αθήνα χωρίς Αθηναίους»

Ο Στέλιος Κόης ανήκει στους πιο ταλαντούχους αρχιτέκτονες. Γεννήθηκε στους πρόποδες του Aγίου Όρους και συγκεκριμένα στην Ουρανούπολη Χαλκιδικής. Μεγαλώνοντας στο περιβάλλον της αθωνικής πολιτείας, μυήθηκε στην ασκητική ζωή, γνώρισε τη βυζαντινή τέχνη και αυτό ήταν κάτι που επηρέασε αργότερα τη δουλειά του. Η σχέση του με το φως, τους ήχους και τις εικόνες διαμορφώθηκε από τον μοναστηριακό...

Θεοδόσης Τάσιος: «Από αμορφωσιά και ημιμάθεια, θεωρούμε ότι τα άκρα έχουν τις λύσεις»

Ο Θεοδόσης Τάσιος είναι ο σπουδαιότερος Έλληνας πολιτικός μηχανικός και ένας από τους μεγαλύτερους σύγχρονους διανοητές και φιλοσόφους. Γεννήθηκε στην Καστοριά και μεγάλωσε στα Μέγαρα. Σπούδασε πολιτικός μηχανικός στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και στο Παρίσι. Ακαδημαϊκός και ομότιμος καθηγητής του ΕΜΠ σήμερα, παραμένει μια δεσπόζουσα προσωπικότητα στην επιστημονική και πνευματική μας ζωή....

«Όταν βραδιάζει, τα πανεπιστήμια είναι νεκρά. Κι αυτό είναι ντροπή»

Ποιοι είναι οι λόγοι που η βία και η αυθαιρεσία διαιωνίζονται στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα; Γιατί δεν λειτούργησε η πανεπιστημιακή αστυνομία; Μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη να δημιουργήσει μια εκπαίδευση δύο ταχυτήτων; Και γιατί οι παλιές ουτοπίες έχουν γεράσει; Η καθηγήτρια Φιλοσοφίας στο Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών Βάσω Κιντή εξηγεί. Το τελευταίο της...

«Οι γονείς ας ανησυχήσουν όταν τα παιδιά τους θα είναι αδιάφορα για τη ζωή, όχι για τα μαθήματα»

Tα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν ενισχύσει τον πανσεξουαλισμό; Ποιοι είναι οι λόγοι που πολλές φορές οι γυναίκες δεν φεύγουν από τοξικές σχέσεις; Σε μια εποχή που η επικοινωνία είναι πιο εύκολη από ποτέ, γιατί η μοναξιά αποτελεί μια σκληρή πραγματικότητας. Η κλινική ψυχολόγος- ψυχοθεραπεύτρια Άννα Κανδαράκη απαντά. Το τελευταίο της βιβλίο «Τα χρώματα που εσείς μου μάθατε» κυκλοφορεί από τις...

Ελένη Καραγιάννη: «Ο γάμος έχει εξελιχθεί σ’ έναν αργό θάνατο στον καναπέ»

Γιατί επιδιώκουμε συνεχώς το κυνήγι της τελειότητας; Ποιες είναι οι χαρές της ατέλειας; Πώς γίνεται ο σύγχρονος άνθρωπος, με έγνοιες και διαρκές άγχος, να μη χάσει το παρόν; Πως ανθίζουν οι σχέσεις στον χρόνο; Και γιατί οι οικογένειες ζουν σε παράλληλες μοναξιές; Η παιδοψυχίατρος – ψυχοθεραπεύτρια, Ελένη Καραγιάννη απαντά. Το τελευταίο της βιβλίο «Δικαίωμα στον Παράδεισο» κυκλοφορεί από τις...

Ο Σάκης Αρναούτογλου εξηγεί γιατί υπάρχουν fake news και στον καιρό

Το πρωί έχει δροσιά, το μεσημέρι ζέστη και το βράδυ πάλι κρύο. Μήπως ο καιρός τρελάθηκε; Γιατί οι 4 εποχές του χρόνου δεν έχουν την ίδια διάρκεια στις μεγάλες πόλεις; Τι φταίει και έχουν αυξηθεί τα ακραία καιρικά φαινόμενα; Σε τις μας βοηθούν οι ονομασίες στις κακοκαιρίες; Και πως η τεχνητή νοημοσύνη θα επηρεάσει τα πολύπλοκα μετεωρολογικά μοντέλα; Ο άνθρωπος που επιμελείται τα δελτία καιρού...