podlist.gr

Διορθωτικά μαθήματα Ιστορίας με τον Γιώργο Θ. Μαυρογορδάτο
Pod.gr

Διορθωτικά μαθήματα Ιστορίας με τον Γιώργο Θ. Μαυρογορδάτο

Ιστορία Μαθήματα Ντοκιμαντέρ

Η ημιμάθεια είναι χειρότερη από την αμάθεια και η ψευδής Ιστορία γίνεται κάποτε
εξίσου επικίνδυνη με τις ψευδείς ειδήσεις – τα λεγόμενα fake news. Με αφορμή την επέτειο της Μικρασιατικής Καταστροφής, σ’ αυτή τη δεύτερη σειρά μαθημάτων ο καθηγητής Γιώργος Θ. Μαυρογορδάτος θέλει να διορθώσει μερικά λανθασμένα ιστορικά στερεότυπα που επικρατούν στη χώρα μας σχετικά με το 1922.

επεισόδια 67
διάρκεια 21 ώρες
επεισόδιο πριν
ηλικία
προσθήκη πριν

Η ιταλική ενοποίηση

Για την ιταλική ενοποίηση, χρειάστηκαν πόλεμοι εναντίον των Αυστριακών, αλλά και εμφύλιοι πόλεμοι μεταξύ Ιταλών για την κατάλυση του Βασιλείου των Δύο Σικελιών, καθώς και του κράτους του Πάπα, το 1870. Η Καθολική Εκκλησία συμφιλιώθηκε με τα τετελεσμένα και με το ιταλικό εθνικό κράτος μόλις το 1929. Εμφύλια διαμάχη προκάλεσε και ο αλυτρωτισμός, ιδίως το 1915. Όπως έγινε, η ενοποίηση δημιούργησε...

«Νέα» έθνη και εθνικά κράτη: Αμερικανοί και Ελβετοί

Πρώτο «νέο» έθνος και εθνικό κράτος υπήρξε το αμερικανικό. Όπως εξήγησε η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας το 1776, οι πολίτες των 13 αποικιών αποφάσισαν τότε να αποχωριστούν από τους «Βρετανούς αδελφούς» τους και να γίνουν ένα εντελώς άλλο έθνος. Χρειάστηκε όμως και ο Εμφύλιος Πόλεμος του 1861-65 για να αποτραπεί οριστικά και αμετάκλητα η διάσπαση και διάλυσή του. Ανάλογη υπήρξε η εμφύλια σύγκρουση...

Η θρησκεία αλλού καταλύτης και αλλού τροχοπέδη

Για την εθνική ολοκλήρωση, η θρησκεία υπήρξε αλλού καταλύτης και αλλού τροχοπέδη. Παντού όμως υπήρξε πηγή εμφύλιας διαμάχης. Αρχικά, ο Χριστιανισμός υπηρέτησε την οικοδόμηση, τη συνοχή και την εμπέδωση κρατών. Αυτό έπαψε να ισχύει με τη Μεταρρύθμιση, που βύθισε τα χριστιανικά κράτη σε αλλεπάλληλους «θρησκευτικούς» πολέμους, δηλαδή εμφυλίους πολέμους αλληλένδετους με την εθνική τους ολοκλήρωση,...

«Παλαιά» εθνικά κράτη

Στα «παλαιά» εθνικά κράτη (όπως η Πορτογαλία, η Γαλλία, η Δανία) η εθνική ολοκλήρωση έγινε σταδιακά σε διάστημα αιώνων από διαδοχικούς ηγεμόνες. Αυτοί όχι μόνο μεγάλωσαν την επικράτειά τους με κατακτητικούς πολέμους και με συνοικέσια, αλλά και συνέτριψαν την αυτονομία φεουδαρχών, περιφερειών, πόλεων κ.ο.κ., με απώτερο τελικό αποτέλεσμα την απόλυτη μοναρχία σε έναν ενοποιημένο χώρο. Τα ίδια...

Εθνικισμός και πατριωτισμός

Τα εθνικά κράτη θα ήσαν αδιανόητα χωρίς τον εθνικισμό. Ως ιδεολογία, αυτός γεννήθηκε φιλελεύθερος και δημοκρατικός από δύο επαναστάσεις: την Αμερικανική του 1776 και τη Γαλλική του 1789. Μόνο αργότερα παραμορφώθηκε. Σε αντικατάστασή του προτείνεται ο «πατριωτισμός». Αλλά ο πατριωτισμός αποτελεί έννοια αρχαιότερη. Υπήρξε και σε κράτη που δεν ήσαν εθνικά. Όταν η πατρίδα είναι εθνικό κράτος, ο...

Εθνική ενοποίηση και διχασμός

Κάθε έθνος περνάει από μία διαδικασία «εθνικής ολοκλήρωσης», που περιλαμβάνει συνήθως την απελευθέρωσή του από «ξένο» ζυγό και την ενοποίησή του στο πλαίσιο ενός ανεξάρτητου εθνικού κράτους. Όμως η άλλη όψη της εθνικής ολοκλήρωσης είναι μοιραία η εμφύλια σύγκρουση μεταξύ ομοεθνών, καθώς προκύπτουν αναπόφευκτα συγκρούσεις όχι μόνο αντιλήψεων, αλλά και συμφερόντων. Η νεοελληνική εμπειρία εμφυλίων...

Ανιστόρητα συνθήματα και στερεότυπα

Πόσο επικίνδυνη είναι η ημιμάθεια σε ιστορικά ζητήματα φάνηκε πρόσφατα στο ζήτημα της ονομασίας της Βόρειας Μακεδονίας. Οι διαμαρτυρίες έγιναν με το ανιστόρητο σύνθημα «Η Μακεδονία είναι μόνο μία», που διαψεύδεται ακόμη και από τα σχολικά βιβλία του ίδιου του ελληνικού κράτους! Με αφορμή τη συμπλήρωση 200 ετών από το 1821, χρειάζεται να διορθωθεί ιδίως το στερεότυπο ότι ειδικά και μόνο οι...