podlist.gr

Μια εκπομπή για το παρελθόν σε συνεργασία με τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας

Ιστορική επιμέλεια - παρουσίαση: Μάνος Αυγερίδης, Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Γιώργος Νούσης, Χρήστος Τριανταφύλλου, Αναστασία Χαρτοματσίδη

Μουσική επιμέλεια: Νίκος Θεοδωρόπουλος, Θανάσης Μήνας, Ηρώ Κουμεντάκου, Γιάννης Παπακονδύλης

Οργάνωση παραγωγής: Ιωάννα Βόγλη, Πολίνα Ιορδανίδου

Παραγωγή: ΑΣΚΙ / 105,5 Στο Κόκκινο

Intro music: 1000 Handz - Raven

επεισόδια 317
διάρκεια 267 ώρες
συχνότητα εβδομαδιαία
επεισόδιο πριν
ηλικία
προσθήκη πριν

13/3/2022 - Έγκλημα και τιμωρία: ένας δεκαεπτάχρονος εργάτης αντιμέτωπος με τη ναζιστική δικαιοσύνη

Συζητούν ο Θανάσης Καμπαγιάννης και ο Κωστής Καρπόζηλος Ο Κωστής Καρπόζηλος συνομιλεί με τον δικηγόρο Θανάση Καμπαγιάννη με αφορμή το βιβλίο του Christoph Schminck-Gustavus "Η νοσταλγία του Βαλέριαν Βρούμπελ: ένα παιδί στο ναζιστικό δικαστήριο, 1941/42" (Ισνάφι, 2021). Ένας δεκαεπτάχρονος Πολωνός εργάτης το 1941 προβαίνει σε μία αστόχαστη πράξη. Έναν χρόνο μετά, εκτελείται. Η μικρή αυτή ιστορία...

6/3/2022 - Άμαχοι, όχι αμέτοχοι. Ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος και οι κοινωνίες της υπαίθρου

Συζητούν η Τασούλα Βερβενιώτη και ο Μάνος Αυγερίδης Ο Μάνος Αυγερίδης συνομιλεί με την ιστορικό Τασούλα Βερβενιώτη με αφορμή την έκδοση του βιβλίου της "Οι άμαχοι του ελληνικού εμφυλίου. Η δυναμική της μνήμης" (Κουκκίδα, 2021). Συνδυάζοντας προφορικές μαρτυρίες και αρχειακές πηγές και έχοντας ως σημείο αναφοράς ένα ορεινό χωριό των Αγράφων, το Καταφύγι, το βιβλίο διερευνά τον σημαντικό ρόλο των...

27/2/2022 - Μεταλλεία στην Ελλάδα: μία οικονομική και κοινωνική ιστορία

Συζητούν η Λήδα Παπαστεφανάκη και ο Κωστής Καρπόζηλος Ο Κωστής Καρπόζηλος συνομιλεί με τη Λήδα Παπαστεφανάκη, αναπληρώτρια καθηγήτρια ελληνικής οικονομικής και κοινωνικής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, με αφορμή το βιβλίο της Η φλέβα της γης: τα μεταλλεία της Ελλάδας, 19ος-20ός αιώνας (Βιβλιόραμα, 2017) για την ιστορία των εξορυκτικών επιχειρήσεων, τις προσπάθειες κρατικής ρύθμισης, τις...

20/2/2022 - Κατάληψη της Νομικής τον Φεβρουάριο του 1973: 49 χρόνια μετά..

Συζητούν ο Νίκος Μπίστης και ο Ηλίας Νικολακόπουλος Ο Ηλίας Νικολακόπουλος συνομιλεί με τον Νίκο Μπίστη για την κατάληψη της Νομικής τον Φεβρουάριο του 1973. 49 χρόνια μετά, στα όρια του μισού αιώνα, η εμβληματική αντιδικτατορική κατάληψη της Νομικής μας επιτρέπει να ξανασκεφτούμε γύρω από τη δυναμική του φοιτητικού κινήματος, τον πειραματισμό στις μορφές δράσης και τον διαρκή διάλογο ανάμεσα...

13/2/2022 - Το Άγιον Όρος και ο φόβος του πανσλαβισμού στην εποχή των εθνικισμών (19ος αι.)

Συζητούν η Φωτεινή Ασημακοπούλου και ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης Γιατί η καθαίρεση ενός ηγουμένου για διαφθορά στη μονή Αγίου Παύλου στο Άγιον Όρος, στις αρχές της δεκαετίας του 1870, απασχόλησε τόσο πολύ το Οικουμενικό Πατριαρχείο, την οθωμανική διοίκηση, τη ρωσική πρεσβεία, την ελληνική Εκκλησία και τους βούλγαρους εθνικιστές; Ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης συζητά με την Φωτεινή Ασημακοπούλου για μια...

6/2/2022 - Ο κρυμμένος ελέφαντας στο δωμάτιο: η αθέατη εργασία των γυναικών στη Μεταπολίτευση

Συζητούν η Ντίνα Βαΐου και ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης Ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης συζητά με την ομότιμη καθηγήτρια του Πολυτεχνείου Ντίνα Βαΐου για την «αθέατη», την απλήρωτη εργασία των γυναικών στην Μεταπολίτευση. Εκκινώντας από τα παραδείγματα τριών διαφορετικών συνοικιών, του Περάματος, της Ηλιούπολης και της Κυψέλης, η Ντίνα Βαΐου αναφέρεται στις μορφές που πήρε η απλήρωτη, κατά κύριο λόγο...

23/1/2022 - Οι πολλαπλές σχέσεις μας με το παρελθόν: ιστορική κουλτούρα, δημόσια ιστορία

Συζητούν η Αιμιλία Σαλβάνου και ο Μάνος Αυγερίδης Ο Μάνος Αυγερίδης συνομιλεί με την ιστορικό Αιμιλία Σαλβάνου με αφορμή την έκδοση του βιβλίου της Πώς μαθαίνουμε ιστορία χωρίς να τη διδαχθούμε; (Ασίνη, 2021). Συζητούν για την ίδια την ιστορική επιστήμη, αλλά κυρίως για τους πολλούς, διαφορετικούς και συχνά αναπάντεχους τρόπους με τους οποίους σχετιζόμαστε ο καθένας και η καθεμιά από μας,...

16/1/2022 - Ο Διεθνισμός του Εθνικισμού: γη και πρόγονοι

Συζητούν ο Παρασκευάς Ματάλας και ο Κωστής Καρπόζηλος Ο Κωστής Καρποζηλος συνομιλεί με τον Παρασκευά Ματάλα, επίκουρο καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, με αφορμή του βιβλίο του "Κοσμοπολίτες Εθνικιστές: ο Μωρίς Μπαρρές και οι ανά τον κόσμο «μαθητές» του" (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2021). Πόσο διεθνικό φαινόμενο υπήρξε ο εθνικισμός στο γύρισμα του 20ου αιώνα; Το ερώτημα αυτό μας δίνει να...

19/12/2021 - H δημιουργία και η δράση της μεσαιωνικής Ιεράς Εξέτασης

Συζητούν ο Ανδρέας Κοφινάκης και ο Θανάσης Γάλλος O Θανάσης Γάλλος συζητά με τον Ανδρέα Κοφινάκη, μεταδιδακτορικό ερευνητή του τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ, για την μεσαιωνική Ιερά Εξέταση, την εποχή που έδρασε, την εννοιολόγηση του όρου, την ιστορική διαδικασία μέσα από την οποία οδηγούμαστε στην ίδρυση των πρώτων ιεροεξεταστικών δικαστηρίων αλλά και για το ποιοι γίνονταν...

12/12/2021 - Ο Σπύρος Ασδραχάς και το ισχυρό αποτύπωμά του στην ελληνική ιστοριογραφία

Συζητούν ο Δημήτρης Αρβανιτάκης και ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης O Bαγγέλης Kαραμανωλάκη συζητά με τον Δημήτρη Αρβανιτάκη, επιστημονικό συνεργάτη και υπεύθυνο εκδόσεων του Μουσείο Μπενάκη, για τον Σπύρο Ασδραχά με αφορμή την πρόσφατη έκδοση του βιβλίου του Σπύρος Ι. Ασδραχάς 1933-2017. Εργογραφία & δοκιμή βιογραφίας (ΑΣΚΙ-Θεμέλιο 2021). Η συζήτηση επικεντρώνεται σε έναν από τους σημαντικότερους...

5/12/2021 - Μην το προσπερνάς! Έμφυλη βία και δικαιώματα

Συζητούν η Μαρία Λιάπη και η Αγγελική Χριστοδούλου Η Aγγελική Χριστοδούλου συζητά με την Μαρία Λιάπη, κοινωνιολόγο, ερευνήτρια και μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του Κέντρου για τα Έμφυλα Δικαιώματα και την Ισότητα Διοτίμα για την έμφυλη βία σε όλες τις εκφάνσεις της, τις σεξιστικές νοοτροπίες και πρακτικές, αλλά και τις δράσεις και τις παρεμβάσεις της Διοτίμας στα 32 χρόνια ζωής της....

28/11/2021 - Ζητούνται παιδιά από την Ελλάδα. Άγνωστες ιστορίες του Ψυχρού Πολέμου

Συζητούν η Γόντα Φαν Στιν και ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης Ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης συζητά με την Γόντα Φαν Στιν, καθηγήτρια και διευθύντρια του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών στο King’s College του Λονδίνου, για την υιοθεσία και μετακίνηση 3.200 παιδιών από την Ελλάδα στις Η.Π.Α., μια άγνωστη ιστορία του Ψυχρού Πολέμου και των ελληνοαμερικάνικων σχέσεων, με αφορμή το πρόσφατο βιβλίο της Ζητούνται...

21/11/2021 - Made in USA: Πολιτιστικός Ψυχρός Πόλεμος και Αντιαμερικανισμός στην Ελλάδα

Συζητούν η Τζένη Λιαλιούτη και ο Χρήστος Τριανταφύλλου Ο Χρήστος Τριανταφύλλου συνομιλεί με την επίκουρη καθηγήτρια Ευρωπαϊκής Ιστορίας του ΕΚΠΑ Τζένη Λιαλιούτη για τον αντιαμερικανισμό και για τον πολιτιστικό Ψυχρό Πόλεμο στην Ελλάδα. Οι αντιλήψεις της ελληνικής κοινωνίας για τις ΗΠΑ ως χώρας συνδεδεμένης με τον υλισμό, την ισχύ και την αφθονία προϋπήρχαν του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά στη...

7/11/2021 - H ιστορική μνήμη και η παγίδα της λήθης στη λογοτεχνία της Νότιας Αμερικής

Συζητούν ο Κώστας Αθανασίου και η Εύα Πλιάκου Η Εύα Πλιάκου συζητά με τον μεταφραστή ισπανόφωνης λογοτεχνίας, Κώστα Αθανασίου, για την ιστορική μνήμη στη λογοτεχνία της Νότιας Αμερικής. Συνομιλούν για το τραύμα των δικτατοριών του εικοστού αιώνα, την επαναδιαπραγμάτευση και την κατανόηση του παρελθόντος μέσα από τα λογοτεχνικά έργα. Με αφορμή το συγγραφικό έργο της Nona Fernandez Silanes και...

31/10/2021 - Η Ελλάδα στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο: μια συζήτηση για την πολεμική δεκαετία του ’40

Συζητούν ο Βαγγέλης Τζούκας και ο Μάνος Αυγερίδης Λίγες μέρες μετά την 28η Οκτωβρίου και μία μέρα μετά την επέτειο της Απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης στις 30 Οκτωβρίου 1944, ο Μάνος Αυγερίδης συζητάει με τον Βαγγέλη Τζούκα, ιστορικό και κοινωνιολόγο, μέλος ΣΕΠ του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου, με αφορμή το βιβλίο του τελευταίου «Όταν ξέσπασε η βία. Μελέτες και δοκίμια για τη δεκαετία...

24/10/2021 - Σλαβόφωνοι και πρόσφυγες: δυο ξένοι στην ελληνική μεσοπολεμική Μακεδονία

Συζητούν ο Ραϋμόνδος Αλβανός και ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης Ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης συζητά με τον ιστορικό Ραϋμόνδο Αλβανό, με αφορμή το τελευταίο του βιβλίο "Σλαβόφωνοι και πρόσφυγες. Κράτος και πολιτικές ταυτότητες στη Μακεδονία του Μεσοπολέμου" (Επίκεντρο, 2019), για την μεσοπολεμική Μακεδονία και τις συνέπειες της μετάβασής της από μια πολυεθνική αυτοκρατορία σε ένα εθνικό κράτος. Στο...

17/10/2021 - Καπιταλισμός και κλιματική αλλαγή: η περιβαλλοντική ιστορία στον 21ο αιώνα

Συζητούν ο Γιώργος Βλάχος και ο Χρήστος Τριανταφύλλου Ο Χρήστος Τριανταφύλλου συζητά με τον Γιώργο Βλάχο, μεταδιδακτορικό ερευνητή (ΕΙΕ και ΕΚΠΑ) και εκπρόσωπο της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Εταιρεία Περιβαλλοντικής Ιστορίας, για τη σχέση του περιβάλλοντος με την ιστορία. Πολύ μακριά από μια σύλληψη που εξετάζει γενικώς τις μεταβολές στη φύση, η περιβαλλοντική ιστορία ερευνά τις σχέσεις των...

10/10/2021 - Πολιτικοί πρόσφυγες του Εμφυλίου: μια ελληνική και τσεχοσλοβακική ιστορία

Συζητούν ο Κώστας Τσίβος και ο Κωστής Καρπόζηλος Ο Κωστής Καρπόζηλος συνομιλεί με τον Κώστα Τσίβο (καθηγητή σύγχρονης ιστορίας, Πανεπιστήμιο του Καρόλου της Πράγας) με αφορμή το βιβλίο του «Ο μεγάλος καϋμός της ξενητειάς...» Έλληνες πολιτικοί πρόσφυγες στην Τσεχοσλοβακία, 1948-1989 (Αλεξάνδρεια, 2019). Η ιστορία των πολιτικών προσφύγων προσφέρει τη δυνατότητα να σκεφτούμε εκ νέου γύρω από την...

3/10/2021 - Ευγονισμός και βιοπολιτική στον 20ό αιώνα

Συζητούν ο Γιώργος Κόκκινος και ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης Βιοπολιτικές πρακτικές, «ανώμαλα» παιδιά, εκφυλισμός, νοσοκομεία, γιατροί, φυλετισμός και ρατσισμός, το Πανεπιστήμιο Αθηνών, η κλωνοποίηση, ο Ιωάννης Μεταξάς, η φυσική ανθρωπολογία. Ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης συζητά με τον Γιώργο Κόκκινο για την ιστορία της ευγονικής από το τέλος του 19ου αιώνα έως σήμερα. Οι δυο ιστορικοί παρακολουθούν ένα...

4/7/2021 - Επί της ουσίας. Ναρκωτικά και ελληνική κοινωνία (1870-1950)

Συζητούν ο Κωστής Γκοτσίνας και ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης Ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης συζητά με τον ιστορικό Κωστή Γκοτσίνα για την ιστορία των ναρκωτικών ουσιών στην Ελλάδα. Πολιτικό διακύβευμα, εθνική απειλή, πηγή εγκληματικότητας, κίνδυνος για την οικογένεια, οι ναρκωτικές ουσίες δεν επενδύθηκαν μόνο με φόβο αλλά αποτέλεσαν και ένα οικονομικό προϊόν που διακινήθηκε με πολλαπλούς τρόπους,...