Ραψωδία φ
Η Πηνελόπη φέρνει το τόξο και τα βέλη στην αίθουσα του θρόνου όπου τρώνε, πίνουν και γλεντούν οι Μνηστήρες. Όποιος από τους Μνηστήρες καταφέρει και τεντώσει το άκαμπτο τόξο και να περάσει το βέλος από τις τρύπες των δώδεκα τσεκουριών αυτός θα έχει κερδίσει τον αγώνα και αυτόν θα πάρει άντρα η Πηνελόπη. Ο Τηλέμαχος, θέλοντας να δείξει ότι είναι άξιος γιος του Οδυσσέα, προσπαθεί, αλλά δεν τα καταφέρνει. Οι Μνηστήρες δεν φτάνουν καν στο επίπεδο του Τηλέμαχου. Κανείς δεν μπορεί να τεντώσει το πανίσχυρο τόξο άρα κανείς δεν φτάνει στο δεύτερο στάδιο: Να ρίξει το βέλος που θα περάσει από τις δώδεκα τρύπες των τσεκουριών. Ο Οδυσσέας απομονώνει, έξω από το παλάτι, τους δυο έμπιστους βοσκούς, τον Εύμαιο και τον Φιλοίτιο και τους αποκαλύπτεται. Τους αποδεικνύει με ατράνταχτα επιχειρήματα ότι είναι ο βασιλιάς τους ο Οδυσσέας. Μετά τη χαρά και τη συγκίνηση ο Οδυσσέας τους παρουσιάζει το σχέδιο του για την εξόντωση των Μνηστήρων. Αυτοί είναι λίγοι, απέναντι στους πάρα πολλούς Μνηστήρες, αλλά όμως έχουν το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού, ένα πολύ καλό σχέδιο δράσης, και τη βοήθεια του Δία και της Αθηνάς. Ο Οδυσσέας ξαναμπαίνει στην αίθουσα, όπου πριν έχουν αποτύχει όλοι οι Μνηστήρες. Δεν μπόρεσε κανείς να τεντώσει το τόξο. Ο Οδυσσεύς ζητά να δοκιμάσει και αυτός. Ο Αντίνοος αποκρούει το αίτημα με ειρωνείες και προσβλητικά λόγια, αλλά η Πηνελόπη δέχεται, μια και το μόνο που μπορεί να κερδίσει ο ξένος είναι πλούσια δώρα και να μπορέσει να επιστρέψει στην πατρίδα του την Κρήτη. Ο Τηλέμαχος παρεμβαίνει, απομακρύνει την μητέρα του από την αίθουσα και επιμένει να δοκιμάσει και ο ξένος. Ο Εύμαιος δίνει το τόξο στον Οδυσσέα και λέει στην Ευρύκλεια να κλείσει και να αμπαρώσει καλά όλες τις πόρτες του ανακτόρου. Ο Φιλοίτιος αναλαμβάνει με επιτυχία να κλείσει και να δέσει όλες τις αυλόθυρες. Η παγίδα, για τους παράνομους Μνηστήρες, έχει στηθεί με στρατηγικό τρόπο και χωρίς δυνατότητα διαφυγής. Ο Οδυσσέας τεντώνει εύκολα το τόξο, οι Μνηστήρες χλωμιάζουν και τρέμουν από το φόβο τους. Ο Δίας την ίδια στιγμή στέλνει το σημάδι του, μια εκκωφαντική βροντή, που τρομάζει τους πάντες και ταρακουνά το παλάτι. Ένας καλός οιωνός για τον Οδυσσέα ενώ ταυτόχρονα, φονικός οιωνός για τους Μνηστήρες. Το βέλος του Οδυσσέα διαπερνά τις δώδεκα τρύπες των τσεκουριών με απόλυτη επιτυχία. Ο Τηλέμαχος στέκεται δίπλα στον πατέρα του πάνοπλος.