Καλλιστώ Η νύμφη της Άρτεμης που έλαμψε στον ουρανό
Στην καρδιά της Αρκαδίας, ανάμεσα στα πυκνά δάση και τις σκιερές χαράδρες, ζούσε μια από τις ωραιότερες νύμφες της ελληνικής μυθολογίας. Το όνομά της ήταν Καλλιστώ — που σημαίνει «η πιο όμορφη» — και ήταν ακόλουθος της Άρτεμης, θεάς του κυνηγιού, της αγνότητας και του φεγγαριού. Ορκισμένη στην παρθενία και αφιερωμένη στη ζωή του βουνού, η Καλλιστώ έτρεχε ανάμεσα στα έλατα με το τόξο της, άγρια και ελεύθερη, όπως τα ζώα που κυνηγούσε.
Όμως ακόμα και τα ιερά τάγματα δεν στέκονταν εμπόδιο στη βούληση των θεών. Ο Δίας, βασιλιάς του Ολύμπου, κοίταξε προς την Αρκαδία και είδε την Καλλιστώ. Η καρδιά του σκίρτησε με επιθυμία, όχι όμως μόνο από λαγνεία – η Καλλιστώ αντιπροσώπευε κάτι πιο σπάνιο: την αγνότητα που δεν έχει διαφθαρεί, τη φυσική ομορφιά που δεν γνωρίζει τον εαυτό της.
Για να την πλησιάσει χωρίς να την τρομάξει, ο Δίας πήρε τη μορφή της Άρτεμης. Έτσι, η ανυποψίαστη Καλλιστώ, βλέποντας την προστάτιδά της να την πλησιάζει, άφησε τα όπλα της και γλίστρησε στην αγκαλιά της – και τότε ήταν που ο Δίας αποκαλύφθηκε και την κατέκτησε. Από αυτήν την ένωση γεννήθηκε ο Αρκάς, ο μετέπειτα γενάρχης των Αρκάδων, από τους πιο παλαιούς και περήφανους λαούς της Πελοποννήσου.
Η Καλλιστώ, κουβαλώντας το παιδί του θεού, δεν μπορούσε πια να κρύψει την κατάστασή της. Όταν η Άρτεμις ανακάλυψε πως η πιστή της ακόλουθος είχε χάσει την παρθενία της, την έδιωξε από την ιερή συνοδεία. Άλλοι λένε πως ήταν η Ήρα, η ζηλόφθονη σύζυγος του Δία, που καταράστηκε την Καλλιστώ να μεταμορφωθεί σε αρκούδα, σύροντάς την έτσι από τον κόσμο των ανθρώπων και των θεών, στο σκοτεινό βασίλειο των θηρίων.
Έτσι η Καλλιστώ έζησε για χρόνια περιπλανώμενη στα βουνά, σε σώμα ζώου αλλά με ανθρώπινη ψυχή. Έμαθε να φοβάται τους ανθρώπους και τους θεούς, να κρύβεται από κυνηγούς, να κοιμάται σε σπηλιές και να μεγαλώνει το παιδί της στα όρια του πολιτισμού. Ο Αρκάς μεγάλωσε μακριά της, ανατράφηκε από άλλους και έγινε ανδρείος, έξυπνος και αγαπητός στους ανθρώπους.
Μια μέρα, όταν πια είχε γίνει άντρας, ο Αρκάς βρέθηκε αντιμέτωπος με μια αρκούδα στο κυνήγι. Σήκωσε το ακόντιο να τη σκοτώσει, μη γνωρίζοντας πως μπροστά του στεκόταν η ίδια του η μητέρα. Τότε ήταν που ο Δίας, βλέποντας πως το δράμα κινδύνευε να καταλήξει σε τραγωδία, επενέβη. Με μια του νεύση, σταμάτησε τον χρόνο και μεταμόρφωσε και τους δύο — μητέρα και γιο — σε άστρα.
Η Καλλιστώ έγινε η Μεγάλη Άρκτος, το αστέρι που στροβιλίζεται στον ουρανό, φρουρός της νύχτας για τους θαλασσοπόρους και οδηγός των βόρειων λαών. Ο Αρκάς έγινε η Μικρη Άρκτος ή, σύμφωνα με άλλες παραδόσεις, το άστρο Βοώτης, που ακολουθεί τη μητέρα του στον ουρανό.
Και όμως, ούτε εκεί πάνω δεν βρήκε γαλήνη η Καλλιστώ. Η Ήρα, μαθαίνοντας πως ο Δίας τίμησε την ερωμένη του με μια θέση στον ουρανό, εξοργίστηκε και παρακάλεσε τον Ωκεανό και τη Θέτιδα να μην επιτρέπουν στις Άρκτους να βουτούν στα νερά της θάλασσας. Έτσι, οι δύο αστερισμοί γυρίζουν αέναα στον ουρανό χωρίς ποτέ να δύουν, καταδικασμένοι να μη βρίσκουν ανάπαυση ούτε στο τέλος της νύχτας.
Η ιστορία της Καλλιστώς δεν είναι απλώς άλλη μία αφήγηση ερωτικής περιπέτειας του Δία. Είναι ένας ύμνος στη μητρική αγάπη, στη μοναξιά, στη θυσία — και τελικά στην αποθέωση. Στους αιώνες που πέρασαν, οι άνθρωποι σήκωναν τα μάτια τους στον ουρανό και διάβαζαν αυτήν την ιστορία ανάμεσα στα άστρα. Η Μεγάλη Άρκτος δεν ήταν για εκείνους απλώς ένα σχήμα φωτεινών σημείων· ήταν η ανάμνηση μιας θεϊκής ένωσης, μιας άδικης τιμωρίας και μιας θεϊκής παρέμβασης που μετέτρεψε τη γη σε ουρανό.
Στην ελληνική παράδοση, η Καλλιστώ δεν ξεχάστηκε ποτέ. Όχι μόνο ως μητέρα του Αρκά αλλά και ως η γυναίκα που, ακόμα και μεταμορφωμένη, συνέχισε να υπάρχει, να αγαπά και να προστατεύει. Η ιστορία της είναι μια από τις πιο βαθιές και συγκινητικές της ελληνικής μυθολογίας — μια ιστορία που αποκαλύπτει πόσο στενά ήταν δεμένος ο κόσμος των ανθρώπων, των θεών και των άστρων.
Σαν γυναίκα που αγαπά τους μύθους, δεν μπορώ παρά να νιώσω βαθιά αυτό που η Καλλιστώ έγινε μέσα μου. Δεν την
