podlist.gr

Ιστορία μιας πόλης
LiFO

Ιστορία μιας πόλης

Η πόλη, οι αλλαγές στο πέρασμα των αιώνων, η απαράλλαχτη ουσία που την συνέχει

επεισόδια 150
διάρκεια 74 ώρες
συχνότητα εβδομαδιαία
επεισόδιο πριν
ηλικία
προσθήκη πριν

Οι όχι και τόσο φωτεινές πτυχές της αθηναϊκής δημοκρατίας

Η Δημοκρατία γεννήθηκε στην Αθήνα περί τα τέλη του 6ου πΧ αιώνα και διατηρήθηκε ακμαία ως το 322 πΧ με την έλευση των Μακεδόνων. Δημοκρατία σημαίνει κυριαρχία (κράτος) του συντεταγμένου λαού (δήμος) και αποτελεί το πολίτευμα των πολιτευμάτων και τη μεγαλύτερη περηφάνεια της πόλης μας κατά την αρχαιότητα.Ο σημαντικότερος ΄Ελληνας ιστορικός, o Θουκυδίδηw, γράφει στο 2.65: «ἐγίγνετό τε λόγῳ μὲν...

Τα κατοικίδια των Αρχαίων Αθηναίων

Πλήθος από αγγεία και γλυπτά της Αρχαίας Αθήνας αναπαριστούν τον αγαπημένο φίλο του ανθρώπου: το σκύλο. Μία αττική ερυθρόμορφη χους των μέσων του 5ου πΧ αιώνα απεικονίζει ένα σκυλάκι μαλτέζ κάτω από ένα κρεμασμένο τσαμπί σταφύλια. Μία ανάγλυφη βάση ενός αγάλματος Κούρου από το 510-500 π.Χ. από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο απεικονίζει τη μονομαχία ενός σκύλου και μιας γάτας. Πέρα από την...

Ένα οδοιπορικό σε σπίτα και δρόμους της Αθήνας μέσα από ταινίες του παλιού ελληνικού κινηματογράφου

Μπορούμε να ανακαλύψουμε την εξέλιξη της πόλης μέσα από τις ταινίες του παλιού ελληνικού κινηματογράφου που γυρίστηκαν με φόντο την Αθήνα; Πώς το αστικό σκηνικό γίνεται «συμπρωταγωνιστής» των ηρώων στις περιπέτειές τους; Ποιοι δρόμοι έχουν υπάρξει φυσικό σκηνικό για τα γυρίσματα και ποια σπίτια άνοιξαν τις πόρτες τους για να υποδεχτούν κινηματογραφικά συνεργεία; Υπάρχουν χώροι που κατέγραψε η...

Οι «δούλες των Αθηνών»

Aπό την εσώκλειστη καταπιεσμένη Μάρθα Βούρτση στα «Κίτρινα Γάντια», την Κατερίνα Γώγου στο «Η δε γυνή να φοβήται τον άνδρα», η οποία υπομένει τον ενοχλητικό αδερφό της κυρίας Κοκοβίκου, μέχρι τη Μάρθα Καραγιάννη στο «Μια Κυρία στα Μπουζούκια», η οποία πραγματοποιεί το διακαή της πόθο να γίνει η κυρία στη θέση της κυρίας της, οι υπηρέτριες της αθηναϊκής αστικής τάξης δεν υπηρέτησαν μόνο τα...

Όταν ο Απόστολος Παύλος επισκέφθηκε την Αθήνα

Ο Απόστολος Παύλος φτάνει στην Αθήνα από τη Βέροια. Τι τον προσείλκυσε στην Αθήνα και ποια ήταν η εντύπωσή του από την πόλη; Πώς τον υποδέχτηκαν οι Αθηναίοι; Και τι γνωρίζουμε για τα «ξένα δαιμόνια», το βωμό του Αγνώστου Θεού και τη διδασκαλία στον Άρειο Πάγο; Ο αρχαιολόγος με ειδίκευση στην ρωμαϊκή αρχαιολογία, Σωκράτης Κουρσούμης, εξηγεί στην Αγιάτη Μπενάρδου την απήχηση της διδασκαλίας του...

To φεμινιστικό κίνημα και η νομιμοποίηση των αμβλώσεων στην Αθήνα

Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με την ιστορικό Μάρθα Βασίλη για τους αγώνες των γυναικών για την διεκδίκηση τoυ δικαιώματός τους να αποφασίζουν οι ίδιες για το σώμα τους. Το καλοκαίρι του 1986 ψηφίζεται από την Ελληνική Βουλή ο Νόμος 1607 «για την υγεία της γυναίκας και την τεχνητή διακοπή της κύησης». Οι αμβλώσεις νομιμοποιούνται, αναγορεύονται σε ιατρική πράξη, καθορίζονται οι όροι διεξαγωγής τους...

Τι έτρωγαν και τι έπιναν οι Αρχαίοι Αθηναίοι;

Στους Αχαρνείς του Αριστοφάνη εντοπίζουμε μία αναφορά στη δήθεν λαχανοπώλισσα μητέρα του Ευριπίδη όταν ο Δικαιόπολις εκφράζειτην επιθυμία να προμηθευτεί από τον Ευριπίδη άγρια λάχανα. Οι δε Εκκλησιάζουσες κλείνουν με ένα τρομερό φαγοπότι, στο οποίο προσφέρονται λαχταριστές πολυτελείς τροφές, τις οποίες ο Αριστοφάνης περιγράφει με μία μόνο λέξη, η οποία καταλαμβάνει επτά ολόκληρους στίχους. Πώς...

H αθηναϊκή τοπογραφία του Ερρίκου Σλήμαν

Γεννημένος στα βόρεια της Γερμανίας πριν από ακριβώς 200 χρόνια, το 1822, ο Ερρίκος Σλήμαν έμελλε να αποτελέσει έναν από τους εμβληματικότερους αρχαιολόγους και ανασκαφείς στην ιστορία της μεσογειακής αρχαιολογίας: η σκαπάνη του έφερε στο φως την Τροία και τις Μυκήνες. Κοσμοπολίτης, πολυταξιδεμένος, πολύγλωσσος, έζησε στη Ρωσία και πολιτογραφήθηκε Αμερικανός προτού επιλέξει το μόνιμο τόπο...

Καίγοντας τους φακέλους των «επικίνδυνων» πολιτικών φρονημάτων το 1989

Στις 29 Αυγούστου του 1989, η συγκυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας, Συνασπισμού, ΔΗΑΝΑ και Εμπιστοσύνης υπό την πρωθυπουργία Τζαννή Τζαννετάκη καίει στις υψικαμίνους της Χαλυβουργικής στον Ασπρόπυργο πάνω από 17 εκατομμύρια φακέλους πολιτικών φρονημάτων, σε μία επικοινωνιακή επίδειξη εθνικής συμφιλίωσης. 40 χρόνια μετά τη λήξη του Εμφυλίου και μόλις 14 χρόνια μετά το τέλος της Χούντας, η συγκυβέρνηση...

«Αγαπητέ Γεράσιμε»: Η ιδιωτική αλληλογραφία των Αθηναίων στο γύρισμα του 20ου αιώνα

H ιστορία των συναισθημάτων, της αξιακής και πολιτισμικής συγκρότησης των Αθηναίων κατά το λεγόμενο fin de siècle. Πώς προκύπτουν τα γυναικεία πρότυπα της εποχής στην πόλης μας από τις επιστολές; Ποιο ήταν το πρότυπο της μητέρας, της συζύγου, της κόρης, της οικοδέσποινας και πόσο διαφέρουν τα ανδρικά πρότυπα; Πώς εκφράζεται η ερωτική επιθυμία και πώς μετασχηματίζεται η έκφραση αυτή καθώς...

Ιστορίες γυναικών μέσα από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

To Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο είναι γεμάτο ιστορίες γυναικών, τόσο μέσα από τα εκθέματά του, όπως η επιτύμβια στήλη της Ηγησούς ή η στήλη της Διοτίμας, όσο και μέσα από τις γυναίκες που το καθόρισαν με το έργο τους, όπως η Ελένη Τοσίτσα, η Σοφία Σλήμαν και η Σέμνη Καρούζου. Η Διευθύντρια του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, Δρ. Άννα Καραπαναγιώτου, ξεναγεί την Αγιάτη Μπενάρδου στις αίθουσες του...

Μήπως η Μεταπολίτευση δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα;

Ο Ιούλιος του 1974 είναι μήνας ραγδαίων εξελίξεων εντός και εκτός Ελλάδας. Το σχεδιασμένο από τη Χούντα πραξικόπημα στην Κύπρο στις 15 του μήνα δίνει το έναυσμα για ένα ντόμινο που θα οδηγήσει στην πτώση των Συνταγματαρχών και στην εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας υπό την πρωθυπουργία του Κωνσταντίνου Καραμανλή εννέα ημέρες αργότερα. Στο Σύνταγμα συγκεντρώνονται εκατοντάδες χιλιάδων κόσμου που...

Ακολουθώντας τα αρχαία τείχη των Αθηνών

Αχαρνική, Διοχάρους, Διόμειαι, Ηρίαι, Θρακίαι, Θριάσιαι ή Δίπυλον, Ιππάδες, Κεραμεικαί, Μελιτίδες, Πειραϊκαί, Πύλη του Αδριανού. Οι πύλες των Αρχαίων Αθηνών. Οι πύλες του θεμιστόκλειου τείχους προς την Πόλη της Αθήνας.Ποια η λειτουργία των αρχαίων τειχών; Ποια η χάραξή τους; Ποια η θέση τους στη ζωή της αρχαίας, αλλά και της σύγχρονης πόλης;

Οι ανεπιθύμητοι νεκροί της αρχαίας Αθήνας

Νεκροί που τάφηκαν κακήν κακώς, πρόχειρα, εξευτελιστικά, ταπεινωτικά, ατιμωτικά. Ανεπιθύμητοι νεκροί. Νεκροί απειλητικοί για την ευνομία της πόλης. Άνθρωποι στα αζήτητα, άκλαυτοι, ενίοτε μολυσματικοί. Άνθρωποι σαν του Δεσμώτες του Φαλήρου, που βρέθηκαν στον ευρύτερο χώρο του ΚΠΙΣΝ, ή νεκροί σε πηγάδια στην Αρχαία Αγορά. Το σημερινό επεισόδιο της σειράς Ιστορία μιας πόλης θίγει όψη της αρχαίας...

Όταν οι πρόσφυγες του 1922 έφτασαν στην Αθήνα

Εκατό ακριβώς χρόνια πριν, οι πρόσφυγες του 1922 φτάνουν από τη Μικρά Ασία στην Αθήνα. Άνθρωποι τραυματισμένοι, ξεριζωμένοι, κουβαλούν μαζί τους ιστορίες, ελπίδες, ήθη, έθιμα και παραδόσεις. Πόσο έτοιμη είναι η Αθήνα να τους υποδεχτεί και να τους ενσωματώσει; Πόσο απλή ήταν η στεγαστική τους αποκατάσταση; Είναι αλήθεια πως η Αθήνα όπως την γνωρίζουμε σήμερα, δεν θα ήταν η ίδια αν τα πράγματα...

Τι σήμαινε να είσαι δούλος στην αρχαία Αθήνα;

Η ιστορία γράφεται κυρίως από τους ισχυρούς, τους νικητές και τους προνομιούχους; Είναι αυτός ο λόγος που ενώ η καθημερινότητα αλλά και τα επιτεύγματα των Αθηναίων της κλασικής περιόδου, για τα οποία περηφανευόμαστε μέχρι και σήμερα, στηρίζονταν τόσο πολύ στους δούλους, εν πολλοίς ο ρόλος τους έχει στο παρελθόν υποτιμηθεί; Πώς γινόταν κανείς δούλος στην Κλασική Αθήνα; Υπήρχαν άντρες και...

Χούντα: Η πιο φορτισμένη περίοδος της ιστορίας της Αθήνας

Αυτό το επεισόδιο της σειράς "Ιστορία Μίας Πόλης" αγγίζει μία ευαίσθητη χορδή στην ιστορία της Αθήνας, τη δικτατορία. Κατά την επταετία το αθηναϊκό αστικό τοπίο διαρκώς εξελίσσεται. Ο δημόσιος χώρος είναι ασφαλώς εξαιρετικά περιορισμένος, γεγονός που οδηγεί αφ’ ενός σε κοινωνικά ξεσπάσματα αφορμή των οποίων αποτελούν εμβληματικές ιστορικές συγκυρίες όπως, για παράδειγμα, η κηδεία του Γεωργίου...

Μεσαίωνας: Η πιο παρεξηγημένη, αλλά τελικά συναρπαστική, περίοδος της Αθήνας

Είναι η βυζαντινή και η μεσαιωνική περίοδος της πόλης μας ένα και το αυτό; Πότε χρονολογούνται; Μιλάμε, πράγματι, για 11 ολόκληρους αιώνες;Ισχύει ότι κατά τον 6ο-7ο αιώνα ο Παρθενώνας, το Ερέχθειο και το Θησείο μετατράπηκαν σε εκκλησίες; Και τι είδους τέχνη υπήρχε τότε στην πόλη; ΟεπίκουροςκαθηγητήςΒυζαντινήςκαιΜεταβυζαντινήςΑρχαιολογίαςκαιΤέχνηςστοΤμήμαΙστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής...

Στρατόπεδο Χαϊδαρίου: Στο λιγότερο γνωστό, στην υπόλοιπη Ευρώπη, ναζιστικό κολαστήριο

Τον Σεπτέμβριο του 1943 το Στρατόπεδο Χαϊδαρίου περνά στα χέρια των Γερμανών, και συγκεκριμένα στην SD, την υπηρεσία ασφαλείας των SS. Για ένα χρόνο λειτουργεί ως το κύριο πεδίο εφαρμογής κατασταλτικών μέτρων και αντιποίνων. Κατά τη διάρκεια της ζωής του, το Στρατόπεδο Χαϊδαρίου αποτελεί χώρο εγκλεισμού, βασανιστηρίων, εκτοπισμού και εξόντωσης χιλιάδων Ελλήνων, Χριστιανών και Εβραίων, από την...

Προϊστορική Αθήνα και Αττική - Μύθος και πραγματικότητα

Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Νίκο Παπαδημητρίου, αρχαιολόγο με ειδίκευση στην προϊστορία του Αιγαίου και της Αττικής και διευθυντή του Μουσείου Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου, για την προϊστορική Αθήνα και την Αττική, τη σχέση των μύθων με την ιστορία και την μεταγενέστερη πρόσληψη της προϊστορίας από τους Αθηναίους. Οι απαρχές της ιστορίας της Αθήνας είναι γεμάτες συναρπαστικούς...